เซลล์แมนสีกากี

 “แ ..มง ทั้งปี”  เสียงรำพึงจากคนใช้ถนน ด้วยอารมณ์เดือดดาลกับ “ด่านวิ่ง” ของตำรวจ ที่ตั้งทุกเช้า สาย บ่าย เย็น เพื่อรีดไถประชาชนตาดำๆ ไม่ว่าผิดหรือถูก พวกเขาจะต้องโดนสักข้อหาหนึ่ง ถ้าถูกเรียกแล้ว เป็นละครชีวิตบนท้องถนนที่ซ้ำซาก จำเจ ใกล้ที่สุดก็ที่นี่ ลำปาง เชื้อโรคร้ายของการคอรัปชั่นขั้นต้น แพร่ระบาดเข้ามาไม่แตกต่างไปจากท้องที่อื่นๆในประเทศนี้ แต่ในภาพของการกวดขันวินัยจราจรที่ตำรวจใช้เป็นข้ออ้าง คือส่วนแบ่งทั้งที่เข้าพก เข้าห่อ และที่จุนเจือทั้งโรงพักเป็นรายได้ก้อนใหญ่ที่สูบเลือดเอาจากปู

“หัวไม่ส่าย หางไม่กระดิก” ก็เพราะตัวใหญ่นอนตีพุง รอรับเงินแบ่ง “ตามน้ำ” จากบ่อนการพนัน จากสถานบริการ จากร้านเหล้าที่เปิดกันยันเช้า และรวมทั้งค่าปรับจราจร เชื้อชั่วที่ไม่เคยตาย เพราะสีกากีมีปืน มีอำนาจ ผู้คนจึงต้องเกรงใจ ไม่อยากมีเรื่องมีราวขัดแย้งกับตำรวจ เพราะอาจทำให้การทำมาหากินติดขัด ยิ่งถ้าเป็นขาใหญ่ที่ทำกินไม่สุจริต ยิ่งตบทรัพย์ได้ง่าย ตัวใหญ่จึงเป็นตัวการสนับสนุนให้ตัวเล็ก ทำงานรีดไถชาวบ้าน ในท้องถนน ไม่ว่าจะรับกันคันละร้อยตรงหน้า หรือส่งไปปรับที่โรงพัก ก็ได้รับส่วนแบ่งกันทั่วหน้า วันๆหนึ่งตำรวจเรียกรถเป็นร้อย ให้ใบสั่งเป็นพัน เงินของชาวบ้านผู้สุจริตก็ไหลมาเทมา

นี่ยังไม่นับตำรวจขาใหญ่ ที่เป็นเจ้าของบ่อน หรือสถานบริการ สถานบันเทิงเสียเอง

เงินค่าปรับนั้น เรียกว่าเป็นการกินโดยถูกต้องตามระเบียบทุกประการ แต่ไม่ต้องสนใจวิธีการในการได้มาซึ่งค่าปรับ ที่สวรรค์ครั่นคร้าม นรกเริงร่า

เงินค่าปรับในหมวดนี้ได้มาจากการกระทำความผิดตาม พ.ร.บ.จราจรทางบก เช่น การจอดรถที่ที่ห้ามจอด การขับรถฝ่าฝืนสัญญาณจราจร  การขับรถเฉี่ยวชนกันบนท้องถนน อัตราค่าปรับในตาม พ.ร.บ.จราจร มีอยู่หลายระดับ ตั้งแต่อัตราโทษปรับขั้นต่ำไม่เกิน 500 บาท จนถึง 1,000 บาท อย่างไรก็ตาม การจัดสรรและจัดส่งจราจร มีหลักเกณฑ์การนำเงินส่งหน่วยการเงินที่เกี่ยวข้องในส่วนนี้สามารถแยกคิดคำนวณได้เป็น 3 ขั้นตอน คือ

ขั้นตอนที่ 1 แบ่งเงินค่าปรับออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรก ครึ่งหนึ่งของเงินค่าปรับจะนำส่งกรุงเทพมหานคร ส่วนที่สอง อีกครึ่งหนึ่งจะนำมาคิดคำนวณใหม่โดยตั้งฐานแบบร้อยละอีกสองชั้น

ขั้นตอนที่ 2 นำเงินที่เหลือครึ่งหนึ่งของค่าปรับมาคิดหักเป็น 2 ส่วน ส่วนแรก 5 เปอร์เซนต์ หักนำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน ส่วนที่สอง จัดสรรเป็นเงินรางวัลผู้จับกุมและผู้สนับสนุนตามขั้นตอนที่สาม

ขั้นตอนที่ 3 นำเงินที่เหลือจากหัก 5 เปอร์เซนต์แล้ว มาจัดสรรสำหรับเป็นรางวัลผู้จับกุมและผู้สนับสนุนงานจราจร ในอัตรา 60 : 40 กล่าวคือ ผู้จับกุมจะได้ส่วนแบ่งในอัตราร้อยละ 60  ส่วนผู้สนับสนุนจะได้ร้อยละ 40

และค่าปรับตาม พ.ร.บ.รถยนต์ พ.ศ. 2522 ความผิดในกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับตัวรถยนต์ของผู้ขับขี่โดยตรง เช่น การใช้รถยนต์ที่มิได้จดทะเบียน หรือใช้รถที่จดทะเบียนแต่มิได้เสียภาษีประจำปีสำหรับรถนั้นให้ถูกต้อง การใช้รถที่ไม่แสดงแผ่นป้ายทะเบียนและเครื่องหมายให้ครบถ้วน อนุญาตให้ผู้ซึ่งไม่มีใบอนุญาตขับรถหรือมีใบอนุญาตขับรถประเภทอื่นที่ใช้แทนกันไม่ได้เข้าขับรถของตนหรือรถที่ตนเป็นคนขับ

การคิดสัดส่วนเงินค่าปรับในกลุ่มนี้จะแยกออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรก 5% จะหักเป็นรายได้แผ่นดิน ส่วนที่สอง อีก 95% จะเป็นเงินรางวัลสำหรับเจ้าหน้าที่จราจรผู้จับกุม โดยจะนำเงินฝากไปยังกระทรวงการคลังก่อนเพื่อรอการเบิกจ่ายให้กับเจ้าหน้าที่ผู้จับกุมอีกครั้งหนึ่ง โดยสถานีตำรวจซึ่งเป็นหน่วยต้นสังกัดของเจ้าหน้าที่จราจรก็จะทำหนังสือพร้อมเอกสารหลักฐานไปยังกระทรวงการคลังเพื่อขอเบิกเงินจำนวนดังกล่าวกลับคืนมาเป็นเงินรางวัลจราจร  

และยังมีค่าปรับจราจรตาม พ.ร.บ. ขนส่งทางบก พ.ศ. 2535 เงินค่าปรับตาม พ.ร.บ.ขนส่งทางบก พ.ศ. 2535 เป็นอีกหมวดหนึ่งที่มีลักษณะมีการจัดสรรเงินค่าปรับคล้ายกับของ พ.ร.บ.จราจรทางบก   แต่ซับซ้อนน้อยกว่า โดยเงินค่าปรับที่ได้จะแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ส่วนแรก 45% จะนำส่งกระทรวงการคลังเป็นรายได้แผ่นดิน ส่วนที่สอง 15% จะส่งไปจัดเก็บที่กระทรวงการคลังเช่นกัน  แต่เป็นค่าใช้จ่ายสำหรับงบดำเนินงานซึ่งสามารถจะขอเบิกจ่ายได้ตามระเบียบที่กำหนดไว้ เช่น ค่าเช่าสถานที่ ค่าบำรุงรักษาต่างๆ

ส่วนสุดท้ายอีก 40% จะจัดสรรเป็นเงินรางวัลสำหรับ เจ้าหน้าที่ตำรวจผู้จับโดยใช้ระเบียบเช่นเดียวกับค่าปรับที่ได้จาก พ.ร.บ.รถยนต์ กล่าวคือ ต้องส่งเงินส่วนนี้ไปกระทรวงการคลังก่อน จากนั้นจึงทำรายงานพร้อมหลักฐานที่เกี่ยวข้องเพื่อขอเบิกกลับคืนเป็นเงินรางวัลสำหรับเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจรอีกครั้งหนึ่ง

ไม่แปลกที่เซลล์แมนสีกากี ขยันขันแข็งในการตั้งด่านตรวจจับชาวบ้าน แต่ไม่ค่อยใส่ใจติดตามตัวผู้ร้ายเพราะมันเสี่ยงเกินไป และไม่มีหลักประกันเรื่องรายได้ นอกจากจะตาย รายได้เป็นมรดกตกทอดแก่ทายาท ฉะนั้นเซลล์แมนสีกากีจึงเกลื่อนเมือง เป็นขยะสังคมที่ผู้คนเอือมระอา

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ฉบับที่ 948 วันที่ 18 - 24 ตุลาคม 2556)