วันอาทิตย์ที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2556

ดอกไม้เดินทาง


คุณรู้ไหมว่า ดอกไม้ในแจกันที่ซื้อมาเมื่อเช้านี้ อาจจะมีจุดกำเนิดบนความสูง 2,565 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง ซึ่งก็คือดอยอินทนนท์ ยอดดอยที่สูงเป็นอันดับ 1 ของประเทศไทย

กล่าวกันว่า ดอยอินทนนท์คือตอนปลายสุดของเทือกเขาหิมาลัย ดังจะพบพืชพรรณไม้และนกชนิดต่าง ๆ ในสายพันธุ์หิมาลายันได้ที่นี่ แต่สำหรับมีชัย พนากำเนิด ชายวัยกลางคนจากบ้านขุนกลาง อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ดอยอินทนนท์คือบ้าน คือที่ทำงาน งานของเขาคือปลูกดอกไม้เมืองหนาว เมื่อตัดดอกรวมกับดอกไม้จากคนอื่น ๆ มีชัยพร้อมภรรยาและเพื่อน ๆ จะใช้เวลาขับรถราว 3 ชั่วโมงครึ่ง ดิ่งตรงมายังอำเภอเมืองฯ จังหวัดลำปาง

บริเวณศาลากลางเก่า ด้านข้างมณฑปที่ประดิษฐานหลวงพ่อดำ หรือพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ คือที่ประจำของพวกเขา ดอกไม้จากดอยอินทนนท์จะถูกลำเลียงลงจากรถอย่างระมัดระวัง พวกผู้หญิงนำดอกไม้ใส่ถังแช่น้ำ บ้างจัดรวมเป็นช่อ รอคอยคนมาซื้อด้วยสีสันละลานตาของดอกไม้นานาพรรณ มีชัยบอกว่า ดอกไม้ของเขาเมื่อแช่น้ำแล้วจะ ขึ้นดีด้านคุณภาพจะเป็นรองก็แต่ดอกไม้ของโครงการหลวงเท่านั้น

บ้านขุนกลางเป็น 1 ใน 21 หมู่บ้านที่อยู่ในพื้นที่ส่งเสริมของสถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า โครงการหลวงดอยอินทนนท์ ซึ่งเริ่มเข้ามาดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522 ด้วยพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่จะช่วยเหลือชาวไทยภูเขาเผ่าม้งและเผ่ากะเหรี่ยง ทั้งนี้ บ้านขุนกลางเป็นหมู่บ้านชาวไทยภูเขาเผ่าม้งที่เคยเต็มไปด้วยไร่ฝิ่นและการทำไร่เลื่อนลอย ซึ่งทำลายป่าไม้และต้นน้ำ ต่อมาทั่วทั้งหุบดอยได้รับการพลิกฟื้นเป็นที่ปลูกพืชพรรณเมืองหนาว ด้วยการให้ความรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรอย่างถูกวิธีโดยเจ้าหน้าที่ของสถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ ชาวม้งที่บ้านขุนกลางส่วนใหญ่จึงมีอาชีพปลูกดอกไม้เมืองหนาวส่งขายให้สถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ แต่มีบางส่วนเมื่อชำนาญแล้วก็ออกมาทำเอง

ถ้าจะปลูกส่งโครงการหลวง ดอกไม้ต้องคุณภาพดีสุด ๆ คือ ดอกใหญ่ ก้านตรง เรียกว่าขนาดจัมโบ้ AA ครับ แม้แต่เกรด A ก็ยังไม่ได้มีชัยเล่าถึงเหตุผลที่เขาออกมาปลูกขายเอง พูดง่าย ๆ ก็คือ ดอกไม้ของเขาคุณภาพยังไม่ถึงมาตรฐานของโครงการหลวง แต่ก็จัดว่ายังอยู่ในระดับเกรด A และเกรด B ไม่ต่ำกว่านี้

เมื่อต้องหาตลาดเอง มีชัยรู้ดีว่าในตัวเมืองเชียงใหม่นั้น ไม่มีที่ว่างสำหรับคนขายดอกไม้อีกแล้ว แต่ละตลาดล้วนแน่นเอี้ยดไปด้วยร้านขายดอกไม้ ไม่เว้นแม้แต่เมืองลำพูน เขามองมาที่เมืองลำปาง ประกอบกับมีเพื่อนชักชวนให้มาลองขายดอกไม้ดู ดอกไม้จากดอยอินทนนท์จึงลงมาถึงพื้นราบก่อนวันโกน วันพระ ซึ่งเป็นช่วงที่ดอกไม้ขายดีที่สุด หลังจากวันพระผ่านพ้นไป ก็ดูเหมือนไม่มีใครต้องการดอกไม้อีก เมื่อนั้นบรรดาชาวม้งจากบ้านขุนกลางจึงจะกลับบ้าน พร้อมกำไร หรือขาดทุน ว่ากันไปในแต่ละเที่ยว
ที่เชียงใหม่ผมเคยเอาดอกไม้ไปวางขาย พอวางปุ๊บก็ถูกไล่ปั๊บ ทั้งปวดหัว ปวดใจ ที่ลำปางผู้คนใจดีกว่า พอเราเอาดอกไม้ไปวางตรงที่ที่มีคนจองแล้ว เขาจะบอกเราดี ๆ ไม่ไล่ แล้วเขายังหาที่ให้เราใหม่อีกด้วยมีชัยเล่าพลางยิ้ม ขโมยอะไรก็ไม่มี พวกผมกิน-นอนตรงนี้ได้อย่างสบายใจ ถ้าเป็นจังหวัดอื่นคงวางใจไม่ได้

หากนับวันเวลาจากวันแรกจนถึงวันที่เริ่มมีชาวม้งเข้ามาขายดอกไม้ในเมืองลำปาง ก็นานราว ๆ 10 ปีเห็นจะได้ ด้วยความที่ดอกไม้เดินทางตรงลงมาจากยอดดอย ชนิดผู้ผลิตพบผู้บริโภค ราคาย่อมถูกกว่า มีชัยยอมรับว่าพวกเขาคงทำให้ร้านขายดอกไม้อื่น ๆ ไม่สบายใจนัก

พวกเราเองก็ใช่ว่าจะขายดีทุกเที่ยวครับ ถ้าเป็นช่วงที่ดอกไม้ออกเยอะอย่างเดือนกันยายน ราคาก็จะถูก ยิ่งปีนี้รู้สึกเลยว่าแย่จริง ๆ ของในตลาดมีแต่ขึ้น แต่ราคาดอกไม้กลับตกลงเรื่อย ๆ ยังดีที่ช่วงหน้าหนาวไม่ค่อยใช้ยาฆ่าแมลง ไม่ใช้เลยก็ไม่ได้ ทั้งไรแดง เพลี้ยไฟ หนอน พวกนี้บางทีลามมาจากแปลงคนอื่น ถ้าดอกไม่เสีย ฝนไม่ลง ก็พอลุ้นกำไรอยู่

มีชัยบอกว่า บางครั้งมีเงินลงดอยมาแค่พอเติมน้ำมันรถ ส่วนค่าอยู่ค่ากินมาหาเอาจากการขายดอกไม้ บางเที่ยวขาดทุน ได้เงินมาไม่พอค่าปุ๋ย ค่ายา และค่าไฟที่ต้องเปิดในโรงเรือนดอกไม้ยามค่ำคืน เขากับภรรยาต้องไปรับจ้างใช้แรงงานเพื่อปลดหนี้ แม้จะขาดทุนย่อยยับ ภรรยามีชัยถึงกับเอ่ยปากว่าเข็ด ไม่ขอกลับมาอีก แต่ทุกครั้งเมื่อใกล้วันโกน วันพระ เธอก็อดไม่ได้ที่จะชักชวนสามีให้ขับรถมาขายดอกไม้ในเมืองลำปาง

สายมากแล้ว แต่ท้องฟ้ากลับมืดครึ้ม มีชัยเพิ่งขับรถมาถึงเมื่อคืน และกังวลว่าหากฝนตก คงไม่มีใครออกมาซื้อดอกไม้ แต่แล้วก็มีลูกค้าประจำมาสั่งดอกไม้ล็อตใหญ่ เขากำลังโล่งอก ใบหน้าปรากฏรอยยิ้มขณะหันไปพูดกับภรรยาด้วยภาษาที่เราฟังไม่เข้าใจ ดูเหมือนว่า การเดินทางของดอกไม้จากดอยสูงคงไม่สูญเปล่าแล้วในเที่ยวนี้


 กุลธิดา สืบหล้า...เรื่อง
(ร้อยเื่รื่องราว ฉบับที่ 925 วันที่ 10-16 พฤษภาคม 2556)
Share:

18 ปี ลานนาโพสต์

โครงการปั้นดาว

โครงการปั้นดาว
ขับเคลื่อนโดย Blogger.

จำนวนการดูหน้าเว็บรวม

สถิติการเข้าชมเว็บไซต์