ค้นหาที่ตั้ง
ขอความร่วมมือเทศบาลนครให้ทำหนังสือถึงกรมศิลปากร
ขอให้เข้าขุดค้นหาแนวฐานรากของคุ้มหลวง
หลังจากผู้รับเหมาขุดพบฐานอิฐเก่าในพื้นที่ใกล้เคียง
คาดเป็นการเชื่อมโยงถึงกัน
เมื่อวันที่
5 ก.ค. 57 ที่ผ่านมา
กลุ่มภาคเอกชน จ.ลำปางรวม 7 องค์กร เช่น
สภาวัฒนธรรมจังหวัด สภาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว
สภาอุตสาหกรรมจังหวัด สภาเกษตรฯ
หอการค้า สภาเทศบาลนครลำปาง ฯลฯ
พร้อมกลุ่มคุ้มหลวงลำปาง นำโดย นายจำรัค
จีรปัญญาทิพ ได้ร่วมกันประชุมหารือการเดินหน้าในการสืบค้นหาที่ตั้งของคุ้มหลวง
จ.ลำปาง พร้อมกับลงพื้นที่สำรวจบริเวณศาลากลางหลังเก่าของลำปาง
โดยใช้แผนที่ดั้งเดิมเทียบเคียงกับภาพถ่ายทางอากาศ เพื่อค้นหาที่ตั้งของ คุ้มหลวง ที่ว่าราชการของเจ้านครลำปางในสมัยก่อน
ในบริเวณที่เทศบาลนครลำปาง กำลังให้ผู้รับเหมาปรับภูมิทัศน์ทั้งหมด หลังจากเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา
คนงานได้ทำการขุดดินเพื่อทำการก่อสร้างมณฑปหลวงพ่อเกษมเขมโก
อดีตเกจิชื่อดังของชาวลำปาง แต่ปรากฏว่าพบอิฐโบราณ
ซึ่งมีลักษณะคล้ายฐานรากโบราณสถานเก่าแก่ เทศบาลนครลำปางจึงได้แจ้งไปยังกรมศิลปากรให้เข้ามาทำการตรวจสอบ
โดยทางกรมศิลป์ได้มีหนังสือแจ้งให้เทศบาลระงับการขุดพื้นที่บริเวณดังกล่าว
กลุ่มภาคเอกชน
จึงได้รวมตัวกันจัดประชุมกลุ่มย่อย เพื่อสืบค้นหาที่ตั้ง คุ้มหลวงหอคำ อีกครั้ง
โดยเบื้องต้นได้เตรียมเสนอให้เทศบาลนครลำปาง
ยุติการก่อสร้างและการปรับภูมิทัศน์บริเวณที่อยู่ใกล้มณฑปของหลวงพ่อเกษมเขมโก
ไว้ก่อน และขอให้กรมศิลปากรที่ 7 น่าน เข้ามาทำการสำรวจพื้นที่
เพื่อพิสูจน์ฐานรากที่พบว่า เป็นที่ตั้งของคุ้มหลวงหอคำ ในอดีตหรือไม่
นายจำรัค จีรปัญญาทิพ
หัวหน้ากลุ่มคุ้มหลวงลำปาง กล่าวว่า เป็นสัญญาณการเริ่มต้นที่ดีและรวดเร็วมากในการช่วยกันสืบค้นหาคุ้มหลวง
การขุดค้นพบฐานอิฐโบราณในบริเวณดังกล่าวทำให้เรามีความหวังขึ้นมาอีกครั้ง
ในเบื้องต้นเราจะขอให้มีการขุดค้นเพื่อค้นหารากฐานของคุ้มหลวง
จากการตรวจวัดแผนที่ดั้งเดิมและภาพถ่ายทางอากาศพบว่าจุดที่ตั้งของคุ้มหลวงอยู่บริเวณสำนักงานโยธาธิการและผังเมือง
ยาวไปจนถึงลานจอดรถด้านหลัง ซึ่งการขุดค้นต้องใช้งบประมาณถึง 1
แสนบาท
ในที่ประชุมจึงได้ปรึกษาหารือกันและสรุปได้ว่า
จะมีการทำสรุปรายงานการประชุมในครั้งนี้
ส่งให้ทางเทศบาลนครลำปางซึ่งเป็นเจ้าของพื้นที่ขุดค้นพบฐานอิฐโบราณที่จะเชื่อมโยงไปถึงคุ้มหลวง
เพื่อขอให้เทศบาลส่งเรื่องไปยังผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง และส่งต่อไปยังอธิบดีกรมศิลปากร
โดยมีความหวังทางทางกรมศิลปากรจะให้ความสำคัญและสั่งการให้มีการขุดค้นในพื้นที่โดยเร็ว
อย่างไรก็ตาม หากสำรวจ และพิสูจน์ได้ว่า
สถานที่แห่งนี้เป็นที่ตั้งของคุ้มหลวงหอคำ จ.ลำปาง ในอดีตจริง
ทางภาคเอกชนของจังหวัดลำปาง จะได้เสนอให้จัดสร้างคุ้มหลวงหอคำ ขึ้นมาใหม่ ในลักษณะ
และที่ตั้งเดิม เพื่อเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ทางวัฒนธรรมล้านนา
และเป็นแหล่งท่องเที่ยวของลำปางต่อไป
สำหรับ
กลุ่มคุ้มหลวงลำปาง
ซึ่งนำโดย อ.จำรัค จีรปัญญาทิพ
หัวหน้ากลุ่มที่ให้ความสนใจในประวัติศาสตร์ของลำปาง
ได้นำทีมศึกษาประวัติศาสตร์ และศึกษาคุ้มเก่าในหลายจังหวัดของทางภาคเหนือ
เห็นว่าหลายจังหวัดให้ความสำคัญกับคุ้มหลวงกันมากและมีการอนุรักษ์ไว้
โดยที่ จ.ลำปาง
ได้ค้นพบสถาปัตยกรรมที่เป็นส่วนประกอบของคุ้มหลวงถูกเก็บไว้ที่วัดแห่งหนึ่ง
จากผลการศึกษาประวัติศาสตร์และนำชิ้นส่วนต่างๆของคุ้มหลวงมาประติดประต่อกันก็ได้แบบร่างออกมาอย่างน่าประหลาดใจ และทราบว่าคุ้มหลวงเดิมตั้งอยู่บริเวณสำนักงานโยธาธิการฯ
ต.หัวเวียง อ.เมือง จ.ลำปาง
ถูกรื้อไปเมื่อ 60
กว่าปี ทำให้คนรุ่นหลังไม่รู้ว่าลำปางก็มีคุ้มหลวงหอคำเช่นกัน
และจากคำกล่าวของพระดำรงราชานุภาพที่กล่าวถึงคุ้มหลวงลำปางว่า มีสถาปัตยกรรมไม้แกะสลักที่งดงาม
ผสมกับแนวสถาปัตยกรรมขนมปังขิงแบบยุโรป
จึงมีความตั้งใจอยากจะฟื้นประวัติศาสตร์ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งขึ้นมา
โดยขับเคลื่อนมาเป็นเวลา 4 ปีแล้วจนถึงปัจจุบัน
(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ฉบับที่ 986 ประจำวันที่ 11 - 17 กรกฎาคม 2557)