กุลธิดา สืบหล้า...เรื่อง
สำหรับนักนิยมธรรมชาติ เห็นข่าวนักท่องเที่ยวแห่ขึ้นดอยอินทนนท์ ภูชี้ฟ้า ห้วยน้ำดังแล้ว คงรู้สึกท้อใจไม่อยากไปไหนกันบ้างล่ะ ถ้าอย่างนั้นลองหันมาพิจารณาแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติใกล้ ๆ ตัวกันหน่อยเป็นไร เพราะจะว่าไปแล้ว จังหวัดลำปางก็มีอุทยานแห่งชาติหลายแห่งน่าสนใจไม่น้อย
อุทยานแห่งชาติยอดนิยมของบ้านเราที่ใคร ๆ ก็รู้จัก คือ อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน อำเภอเมืองปาน ที่นี่มีทางเดินศึกษาธรรมชาติน้ำตกแจ้ซ้อน ซึ่งน้ำตกแจ้ซ้อนนั้น มีทั้งหมด 6 ชั้น โดยมีทางเดินเลียบไปกับน้ำตก ระยะทาง 3 กิโลเมตร ชั้นแรกชื่อว่าตาดหลวง เป็นชั้นที่สวยที่สุด เพราะมีสายน้ำลดหลั่นกันเป็นจังหวะจะโคน มีปลาพลวงหินว่ายไปมา ชั้นที่ 2 ชื่อตาดไทร สายน้ำไหลลงมาตามผาหินสูงชัน ชั้นนี้น้ำลึกและไหลแรง ชั้นที่ 3 ชื่อตาดรุ้ง ชั้นที่ 5 วังหม้อ ตรงนี้มีแอ่งน้ำใหญ่พอให้นั่งห้อยขาแช่ได้ เดินข้ามลำน้ำไปถึงชั้นที่ 6 ชื่อตาดครก สุดทางที่โรงไฟฟ้าพลังน้ำ อันที่จริงยังมีทางเดินต่อไปได้ เป็นเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่เปียก ระยะทาง 4 กิโลเมตร ซึ่งจะผ่านน้ำตก 2 แห่ง คือ น้ำตกแม่เปียกและน้ำตกวังไฮ แต่ต้องใช้เวลาอีกราว ๆ 3 ชั่วโมง
เดินป่าเบา ๆ กลับลงมาแช่น้ำแร่กันดีกว่า บ่อน้ำพุร้อนธรรมชาติเปรียบดังไฮไลต์ของอุทยานฯ แห่งนี้ แต่ละบ่อมีอุณหภูมิเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 75 องศาเซลเซียส นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่นิยมนำไข่ไก่ หรือไข่นกกระทาใส่ชะลอม แล้วเอาไปแช่เพื่อที่จะรอกินไข่น้ำแร่ กระทั่งเกิดเป็นเมนูที่พลาดไม่ได้เมื่อมาถึงอุทยานฯ แล้วต้องสั่ง คือ ไข่ยำน้ำแร่นั่นเอง ส่วนใครที่ต้องการแช่น้ำแร่ ทางอุทยานฯ ก็จัดเตรียมทั้งห้องแช่แบบเดี่ยวและห้องแช่แบบรวมไว้ให้บริการ แช่แค่ 10 นาทีกำลังดี นานกว่านี้อาจเป็นลมได้ เพราะอุณหภูมิ 39-42 องศาเซลเซียสเลยทีเดียว
อุทยานแห่งชาติดอยจง อำเภอสบปราบ อุทยานฯ เล็ก ๆ แห่งนี้อาจไม่ใช่แหล่งท่องเที่ยวยอดนิยม แต่เชื่อเถอะว่า ธรรมชาตินั้นมีเสน่ห์ในตัวของตัวเองเสมอ
ดอยจง คือชื่อของยอดเขาสูง 1,379 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง ซึ่งนับเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดของอุทยานฯ จึงเหมาะสำหรับคนที่ชอบการเดินป่า ยอดดอยจงเคยเป็นสถานีโทรคมนาคมดอยจงของกองทัพอากาศ อากาศเย็นสบายตลอดปี ส่วนในฤดูหนาวอากาศหนาวจัด ลมแรง จากบนยอดมองเห็นทิวทัศน์ได้รอบด้าน เห็นตัวอำเภอต่าง ๆ ของจังหวัดลำปางและแนวเทือกเขาสลับซับซ้อน ทั้งยังเป็นจุดชมดวงอาทิตย์ขึ้นและตกได้สวยงาม บริเวณยอดดอยจงมีป่าสนสองใบและสนสามใบตามธรรมชาติที่ยังคงสภาพสมบูรณ์สวยงาม รวมทั้งมีไม้ก่อชนิดต่าง ๆ ขึ้นกระจายเป็นบริเวณกว้าง บนเทือกเขาทางด้านทิศใต้ของยอดดอยจงยังมีการสำรวจพบกล้วยไม้ฟ้ามุ่ยที่มีสีและดอกสวยสดกว่าแหล่งอื่น ๆ ของประเทศ นอกจากนี้ บริเวณที่ทำการอุทยานฯ ยังมีอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ยองที่สวยงาม
อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท อำเภองาว ถ้ำผาไทนับเป็นถ้ำที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งในภาคเหนือ ลักษณะเป็นโถงขนาดใหญ่เกิดจากภูเขาหินปูน มีความลึกจากปากถ้ำ 1,150 เมตร ภายในถ้ำเดินชมได้อย่างสะดวกสบาย เพราะทางอุทยานฯ ติดตั้งไฟส่องสว่างไว้ตลอดทาง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 เคยเสด็จประพาส และได้ทรงจารึกอักษรพระปรมาภิไธย ป.ป.ร. บนผนังหินที่ปากถ้ำ ทั้งยังมีรายงานของนักสำรวจถ้ำว่า โถงย่อยบางส่วนของถ้ำผาไทมีตะกอนถ้ำ ซึ่งเป็นชั้นของเถ้าภูเขาไฟ จากการพิสูจน์อายุโดยใช้เทคนิคโพแทสเซียม / อาร์กอน พบว่า เถ้านี้มีอายุประมาณ 9.36 ล้านปี หากสามารถพิสูจน์ได้ว่า เถ้าภูเขาไฟนี้เป็นการตกตะกอนชนิดปฐมภูมิและไม่ได้ถูกนำพาเข้ามาเมื่อไม่นานมานี้ นั่นหมายความว่า ถ้ำผาไทเป็นถ้ำที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลกเลยทีเดียว
หล่มภูเขียวก็เป็นแหล่งธรรมชาติมาแรงของอุทยานฯ แห่งนี้ ด้วยความที่เป็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่สีมรกตกลางป่าดิบแล้ง ใคร ๆ ก็อยากไปชมความงามแปลกตาที่ดูลึกลับจนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวอันซีนไปแล้ว
อุทยานแห่งชาติแม่วะ อำเภอเถิน มีไฮไลต์อยู่ที่น้ำตกแม่วะ ซึ่งมีทั้งหมด 9 ชั้น เส้นทางเดินชมน้ำตกชั้นที่ 1-8 มีระยะทาง 2.9 กิโลเมตร ส่วนชั้นที่ 9 ชื่อตาดหลวง สูง 10 เมตร หากใครอยากขึ้นไปต้องปีนผาจากน้ำตกชั้นที่ 8 แล้วเดินเท้าต่ออีกไกลพอสมควร อย่างไรก็ตาม อุทยานฯ ก็มีเส้นทางเดินชมป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรังบนสันเขาไปสิ้นสุดบริเวณน้ำตกชั้นที่ 8 ระยะทาง 3.8 กิโลเมตร น่าสนใจไม่น้อย
สำหรับอุทยานแห่งชาติดอยขุนตาลแม้จะอยู่ในเขตจังหวัดลำพูน แต่จากตัวเมืองลำปางก็สามารถไปเที่ยวได้อย่างสะดวกสบาย นึกสนุกก็กระโดดขึ้นรถไฟจากสถานีรถไฟลำปางไปลงที่สถานีขุนตาน ก่อนเดินขึ้นดอยแวะที่อนุสรณ์สถานเล็ก ๆ หน้าอุโมงค์ อนุสรณ์ที่รำลึกถึงเอมิล ไอเซนโฮเฟอร์ วิศวกรผู้ขุดเจาะอุโมงค์ขุนตาน
จากปากอุโมงค์เดินตามทางที่พาดขึ้นไหล่ดอยจะถึงที่ทำการอุทยานฯ แวะขอข้อมูลสักหน่อยก่อนบ่ายหน้าไป ย. ต่าง ๆ ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ดอยขุนตานนับเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ ย. หมายถึงจุดยุทธศาสตร์ต่าง ๆ ที่ใช้สังเกตการณ์เขตลำพูนและลำปาง บนยอดมี ย.1 ถึง ย. 4
ย. 1 มีเรือนไม้สีเหลืองบนไหล่ดอยของพลเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เมื่อครั้งเสด็จมาเป็นแม่งานสร้างอุโมงค์ขุนตานเมื่อปี พ.ศ. 2450-2460 ย. 2 มีบ้านสวนของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช ที่เงียบสงบ และยังมีลานกางเต็นท์อยู่ในป่าสน ย. 3 มีบ้านพักมิชชันนารีในความดูแลของมหาวิทยาลัยพายัพ ส่วน ย. 4 เป็นจุดสูงสุด ไม่มีบ้านพัก แต่ทิวทัศน์สวย
อุทยานแห่งชาติทั้ง 5 แห่งอาจไม่งดงามอลังการเหมือนที่อื่น แต่ก็คงดีไม่น้อย หากทุกคนจะเปิดใจมองมุมใหม่ว่า เราสามารถเรียนรู้ธรรมชาติได้ แม้แต่ในสวนหลังบ้านของเราเอง
