กุลธิดา สืบหล้า...เรื่อง
เมื่ออากาศหนาวสุดขั้วมาเยือน เราต่างได้เห็นปรากฏการณ์ทางสังคมที่หลากหลาย ผู้คนมากมายออกมาจับจ่ายซื้อเครื่องนุ่งห่มกันหนาวจนร้านรวงแถวแยกธนาคารออมสินแน่นขนัด ด้านตลาดรอบเวียงเกิดการขาดแคลนพืชผักเมืองหนาวหลายชนิด เหตุเพราะพี่น้องชาวไทยภูเขาไม่สามารถลงจากดอยมาส่งสินค้าได้ หลายคนพอเจอหน้ากันต่างก็เริ่มบทสนทนาด้วยเรื่องลมฟ้าอากาศ ทั่วทั้งเมืองดูมีสีสันจากแฟชั่นฤดูหนาว เมื่อทุกคนงัดเอาเสื้อผ้า พร้อมแอ็กเซสซารี มาสวมใส่กันแบบจัดเต็ม จะว่าไปแล้ว ลำปางของเราคึกคักน่าดู
ทว่าอีกแง่มุมหนึ่งของชีวิตในธรรมชาติกำลังต้องการความช่วยเหลือ สัตว์ในธรรมชาติอย่างนก ไม่ว่าจะเป็นนกนางแอ่น นกเอี้ยง นกเขา ฯลฯ เราคงได้ข่าวว่าตกลงมาตายมากมาย ไม่เฉพาะลำปาง แต่ในหลายพื้นที่ของภาคเหนือและภาคอีสาน เพราะความหนาวเย็นแบบสุดขั้วและฉับพลัน
ที่เราเห็นในข่าวส่วนใหญ่เป็นนกนางแอ่น กลุ่มนกนางแอ่นนั้น เป็นนกกินแมลงกลางอากาศ เจออากาศหนาวกะทันหัน ร่างกายปรับตัวไม่ทัน จึงร่วงลงมาตาย ส่วนพวกที่ปรับตัวได้ก็อาศัยวิธีบินต่ำ ๆ โฉบแมลงตามผิวน้ำ หรือพื้นถนนแทน ซ้ำร้าย บางตัวถูกรถทับตายเสียอีก
นกพวกนี้ร่างกายไม่ได้พัฒนามาให้เหมาะสมกับอากาศหนาวจัดเหมือนนกในเขตหนาว ทั้งนี้ นักวิทยาศาสตร์พบว่า นกที่วิวัฒนาการมาให้อยู่ในสภาพอากาศหนาวจัดได้ ตีนของพวกมันจะมีของเหลวอยู่น้อยมาก ระบบไหลเวียนโลหิตก็เร็วจนเลือดจับตัวแข็งไม่ทัน นอกจากนี้ ที่ตีนของมันยังมีประสาทรับความรู้สึกไม่มากนัก ทำให้พวกมันไม่น่าจะรู้สึกเจ็บปวดมากนัก ที่สำคัญ ระบบไหลเวียนโลหิตบริเวณขาของพวกมัน เส้นเลือดที่ไหลเข้าและออกจากขาไปสู่ร่างกายนั้น อยู่ใกล้กันมาก เลือดเย็น ๆ ก่อนที่จะไหลกลับเข้าไปในร่างกายจึงถูกเลือดที่เพิ่งไหลออกมาอุ่นเสียก่อน ทำให้ร่างกายของมันไม่ต้องสูญเสียความร้อนมากเกินไป แถมนกบางชนิดยังมีขนไปจนถึงเล็บตีนเลยทีเดียว
อย่างไรก็ตาม หากพบนกที่ร่วงลงมาแล้วยังมีชีวิตอยู่ การช่วยเหลือในเบื้องต้นนั้น ทำได้โดยหากล่อง ลัง หรือตะกร้า นำมาบุด้วยผ้านุ่ม ๆ อุ่น ๆ แล้ววางนกลงไป กกด้วยโคมไฟ ถ้าเป็นหลอดไส้จะให้ความอบอุ่นได้มาก แต่ก็ควรระวังว่าจะร้อนเกินไป สังเกตนก ถ้านกเข้าใกล้หลอดไฟ แสดงว่าอุ่นดี หากถอยหนีไปห่าง ๆ แสดงว่าน่าจะร้อนเกิน งดให้อาหาร หรือน้ำแก่นก ที่สำคัญ หลีกเลี่ยงการสัมผัสนกด้วยมือเปล่า แม้เราจะรู้ว่านี่ไม่ใช่โรคระบาด แต่ควรสวมถุงมือ หรือถุงพลาสติกไว้ตลอด หากสัมผัสตัวนกไปแล้ว ให้ทำความสะอาดมือด้วยสบู่ น้ำยาฆ่าเชื้อโรค หรือแอลกอฮอล์
ไม่ใช่เหตุการณ์ที่ควร “ช็อก” “ตะลึง” “ผวา” กับการตายเกลื่อนกล่นตรงหน้า แล้วเพียงแค่ “แชะ” แล้ว “แชร์” แต่เราสามารถช่วยเหลือชีวิตเล็ก ๆ เหล่านี้ได้ด้วยสองมือที่โอบอุ้ม เห็นอกเห็นใจในชะตากรรมของชีวิตต่างสายพันธุ์
