จากใจบก.ลานนาโพสต์

จำนวนผู้เข้าชม

เรื่องราวของหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นในความรับรู้ของคนทั่วไป คือหนังสือพิมพ์ที่เน้นการเสนอข่าวประเภทเร้าอารมณ์ เช่น ข่าวอาชญากรรม ข่าวอุบัติเหตุ ข่าวบอกใบ้ให้หวย  ข่าวอิทธิฤทธิ์ ปาฏิหาริย์

           

รวมทั้งข่าวการล่วงละเมิดทางเพศซึ่งมีวิธีการพาดหัวข่าว การเขียนข่าว ไม่แตกต่างไปจากหนังสือปลุกใจเสือป่า หรือหนังสือพิมพ์บันเทิงทั่วไป

           

เนื่องเพราะแนวทาง ประเพณีปฏิบัติที่สืบทอดกันมาช้านาน และด้วยโครงสร้างการบริหารที่ส่วนใหญ่อยู่ในระบบครอบครัว บางแห่งเป็นธุรกิจต่อยอดจากโรงพิมพ์ บางแห่งเป็นฐานอำนาจของนักการเมืองหรือผู้มีอิทธิพลในท้องถิ่น ภาพของ “ความเป็นมืออาชีพ” ที่มีหลักคิดในการบริหาร มีเป้าหมายในเชิงอุดมการณ์ชัดเจนจึงดูเหมือนยังห่างไกล

           

มายาคติเหล่านี้ จึงมักปรากฏในงานวิจัยหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นเกือบทุกเรื่อง ด้วยความเชื่อพื้นฐานเช่นนั้น

           

แต่สำหรับผม ภาพเหล่านี้ ทัศนคติเหล่านี้ เริ่มมีคำถาม อย่างน้อยก็ในช่วงที่ผมอยู่ในตำแหน่งประธานสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ  องค์กรสื่อที่มีบทบาทหน้าที่ในการกำกับ ดูแลเรื่องจริยธรรม ซึ่งมีหนังสือพิมพ์ต่างจังหวัดเป็นองค์กรสมาชิกกว่า 50 ฉบับ รวมทั้ง “ลานนาโพสต์” หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นของจังหวัดลำปาง

           

ในจังหวัดลำปางมีหนังสือพิมพ์ทั้งหมดราว 8 ชื่อฉบับ ใกล้เคียงกับหนังสือพิมพ์รายวันในส่วนกลาง ในจำนวนนี้มีหนังสือพิมพ์ที่ตีพิมพ์และออกจำหน่ายอย่างสม่ำเสมอราว 4  ชื่อฉบับ 1 ใน 4 นั้นคือลานนาโพสต์ ที่วางแผงทุกเช้าวันศุกร์ ต่อเนื่องมาไม่ขาดสายกว่า 20 ปีแล้ว

           

ผมรู้จักลานนาโพสต์ในหลายมิติ นับจากเป็นที่ปรึกษากฎหมายให้บรรณาธิการ ลานนาโพสต์แบบไม่เป็นทางการในคดีหมิ่นประมาท นับจากการเป็นคณบดีคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยเนชั่น ที่มีที่ตั้งอยู่ที่ลำปาง  ซึ่งจะต้องมีการติดต่อสัมพันธ์กับฝ่ายวิชาชีพ และนับจากบทบาทของประธานสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ ที่ต้องไปเยี่ยมเยือน พบปะสนทนากับผู้บริหารหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นอยู่เป็นประจำ

           

ด้วยความเกี่ยวข้อง ผูกพันในหลายมิติเช่นนี้ ผมได้กลายเป็นที่ปรึกษาของลานนาโพสต์ แบบไม่รู้เนื้อรู้ตัว และรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของลานนาโพสต์ และคนลานนาโพสต์ก็อาจรู้สึกว่าผมมีหน้าที่ต้องตอบทุกคำถามเกี่ยวกับการทำงานในกองบรรณาธิการไปอย่างปฏิเสธไม่ได้

           

เมื่อผมพ้นจากหน้าที่ในองค์กรสื่อใหญ่ที่ทำมายาวนานเกือบ 30 ปี บวกกับประสบการณ์การทำงานหนังสือพิมพ์ก่อนหน้านั้นรวมแล้วราว 40 ปี ในขณะที่เลือดในกายของความเป็นสื่อยังคุกรุ่นอยู่  ลานนาโพสต์จึงเป็น “ทางเลือก” ที่น่ายินดีสำหรับช่วงบั้นปลายชีวิตของความเป็นสื่อ

           

‘รุจน์ โกมลบุตร’ แห่งคณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เขียนในบทคัดย่อ ในงานวิจัย การบริหารหนังสือพิมพ์ “ลานนาโพสต์” : ข้อเสนอต่อการปฏิรูปหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น ไว้อย่างน่าสนใจ

           

“ลานนาโพสต์ เป็นหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นในจังหวัดลำปางที่เน้นการนำเสนอเนื้อหาแนวการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม  ไม่เน้นข่าวอาชญากรรม อุบัติเหตุเหมือนหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นส่วนใหญ่ แต่ก็ยังอยู่รอดได้ในเชิงธุรกิจ อีกทั้งยังเป็นหนังสือพิมพ์ที่ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อการใช้ดุลพินิจของประชาชน”

           

งานวิจัยชิ้นนี้ อธิบายในแง่การจัดการตลาดด้วยว่า ลานนาโพสต์ สามารถพัฒนาเอกลักษณ์ของหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นเชิงคุณภาพ เพราะมีนโยบายที่ชัดเจน มีแนวทางการทำงานที่ให้ความเสมอภาคแก่แหล่งข่าว นำเสนอเนื้อหาด้วยภาษาที่สุภาพ เข้าเป็นสมาชิกของสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ เพื่อเปิดโอกาสให้สังคมได้ตรวจสอบจริยธรรม และพยายามพัฒนาเนื้อหาไปสู่ผู้อ่านในเขตชนบทให้มากขึ้น

           

ถึงแม้ว่าคนทำสื่อท้องถิ่นหรือสื่อบ้านนอกทั้งระบบ ต่างก็เผชิญกับความท้าทายครั้งใหม่ ระหว่างการรักษาความเป็นสื่อหรือหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นกับการเคลื่อนย้ายไปสู่สื่อวิทยุ โทรทัศน์ และสื่ออิเล็คทรอนิคส์ในรูปแบบต่างๆ เพื่อความอยู่รอด

           

คนอ่านหนังสือพิมพ์น้อยลง อิทธิพลของหนังสือพิมพ์น้อยลง ขณะที่สื่อสังคมออนไลน์ กำลังจะเป็นสื่อกระแสหลัก

           

แต่ผมยังมีความเชื่อมั่นในหนังสือพิมพ์บ้านนอก  ในแง่บทบาท หน้าที่ และความจำเป็นที่มีต่อโลก มิใช่ด้วยเหตุผลทางธุรกิจหรือความอยู่รอด เช่น องค์กรสื่อในเมืองใหญ่

           

ลานนาโพสต์จึงยังเป็นการงาน ที่หล่อเลี้ยงจิตวิญญาณของคนหนังสือพิมพ์มิให้เหือดหายไป

           

นี่เป็นเรื่องเล็กๆเรื่องหนึ่งที่อยากบอกกล่าวกันในวาระครบรอบ 1 ปีการทำงานจากใจของ บรรณาธิการหนังสือพิมพ์บ้านนอกฉบับนี้

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์  ฉบับที่ 1095 วันที่ 9 - 15 กันยายน 2559)