ข่าวจริงหลบไป ข่าวร้ายไฟลามทุ่ง

จำนวนผู้เข้าชม

การเกิดขึ้นของสื่อสังคมออนไลน์ ทำให้โลกเสมือนมีอิทธิพลเหนือผู้คน ในแต่ละวันข่าวร้าย ข่าวปลอมๆ ถูกส่งผ่านหน้าจอ และระบาดไปทั่วไซเบอร์ คล้ายไฟลามทุ่ง โดยผ่านการไลค์ การแชร์  คอมเมนต์ จนแยกไม่ออกว่าอันไหนเรื่องจริง...อันไหนเรื่องเท็จ

           

ที่ผ่านมา ช่องทางการสื่อสารของสื่อกระแสหลักไม่ว่าจะเป็น หนังสือพิมพ์ โทรทัศน์ วิทยุ ที่ต้องคุมเข้มเรื่องเนื้อหาและความจริงในการนำเสนอ ผู้สื่อข่าวจึงต้องอยู่บนพื้นฐานของความจริง ถูกต้อง ครบถ้วนและรอบด้าน แต่ดูเหมือนจะใช้ไม่ได้เมื่อโลกเข้าสู่ยุคสื่อสังคมออนไลน์ทุกวันนี้ เพราะสิ่งที่ปรากฏในช่องทางการสื่อสารที่อยู่ในกำมือของทุกคนนั้นกลับเป็นขยะที่ไม่ได้มาจากความจริง

           

หรืออย่างน้อยที่สุดก็เป็นความจริงเพียงครึ่งเดียว ดังนั้น สื่อกระแสหลักก็ยังต้องคอยตรวจสอบข้อเท็จจริงไปพร้อมๆกับระบบการศึกษาที่ต้องสร้างกระบวนการคิดวิเคราะห์ให้คนไทยไม่ไหลไปตามกระแสข่าวเท็จ ข่าวลวง ที่ “เขา”สร้างข่าวร้าย กระจายข่าวผิด และคิดข่าวเองลอยๆ

           

ใครจะรู้ว่าในทุกวันนี้การที่เราใช้ชีวิตประจำวันในการทำงานปกติสุข แต่พอกลับมาบ้าน เปิดคอมพ์ คุณอาจพบตัวเองกลายเป็นทอล์ก ออฟ เดอะ ทาวน์ในชั่วข้ามคืนได้ คุณอาจถูกแอบถ่าย แอบนินทา แอบหมิ่นหยาบความเป็นมนุษย์จากคนที่คุณไม่เคยรู้จักมาก่อน โดยทั้งหมดนี้นับวันยิ่งจะกลายเป็นเรื่องปกติไปแล้ว อย่างในหลายๆกรณีที่โพสต์ประจาน ประณามคนอื่นจบในโลกออนไลน์ สุดท้ายไปจบที่โรงพักก็มีตัวอย่างให้เห็นหลายกรณี

           

แต่สำหรับการสร้างข่าวผิด ถึงแม้ว่าจะไม่ใช่สิ่งที่เลวร้ายจนถึงแก่ชีวิตแต่ก็ดูเหมือนว่าแนวโน้มจะแย่ขึ้นเรื่อยๆ เพราะสารพัดข่าวลวง ข่าวร้าย ข้อมูลเท็จ พรั่งพรูเข้าสู่โลกออนไลน์ที่เด็ก เยาวชน ผู้ใหญ่ต่างก็พร้อมที่จะกดไลค์ กดแชร์กันตลอดเวลา อย่างเช่น

           

ภาพเห็บมีหนอนเต็มท้องถูกแชร์ว่อนโลกออนไลน์ ที่แท้เป็นตัวอ่อนของด้วงกินใบธัญพืชที่ถูกพวกแตนเบียนมาเจาะวางไข่ไว้ พอหนอนของแตนเบียนฟักออกจากไข่ มันจะโตขึ้นด้วยการดูดกินสารอาหารจากของตัวอ่อนด้วง และความเชื่อที่บอกว่า อย่าบี้เห็บ เพราะจะทำให้ลูกเห็บในท้องจะแพร่กระจายมหาศาลนั้นไม่เป็นความจริง และถึงจะบี้เห็บที่เก็บจากสุนัขและมีไข่เต็มท้อง แต่ไข่พวกนี้ยังไม่ถูกเคลือบสาร ดังนั้น เมื่อถูกบี้ไข่พวกนี้ก็จะฝ่อแห้งไปเอง ไม่สามารถฟักเป็นตัวอ่อนได้

           

สูตรลดน้ำหนัก ลดพุง ยอดฮิตที่แชร์กันในอินเตอร์เน็ต นั่นคือสูตร "มะนาวเชื่อมกับน้ำผึ้ง" บรรยายสรรพคุณว่า สามารถลดพุง ลดไขมันได้ เพียงแค่กินทุกวัน ชาวเน็ตก็แห่...กันแชร์และอัพเฟสว่าทำตามคำแนะนำนี้ สุดท้าย คุณหมอก็ออกมาฟันธงว่า "สูตรนี้ใช้ลดไม่ได้จริงถ้าไม่ระมัดระวัง แถมอาจอ้วนได้" และการลดน้ำหนักที่แท้จริงคือ การควบคุมอาหารให้ได้ปริมาณพลังงานที่เหมาะสม และ การออกกำลังกายอย่างถูกต้องเท่านั้น

           

แต่ที่แย่มากๆนั่นคือการสร้างข่าวลือผิดๆที่สร้างความหวังให้กับคนป่วย คงไม่พ้นเรื่อง มะนาวโซดา รักษามะเร็งโดยไม่ต้องคีโม ที่เห็นชาวเน็ตแห่กันแชร์สะพัด ในขณะที่นักวิชาการ แพทย์ออกมาบอกว่า ไม่มีงานวิจัยใดในโลกที่ระบุว่าจริงแต่ถ้ามีคนเชื่อและไปลองกินแล้วหยุดการรักษาไปจนทำให้รักษามะเร็งช้า คนที่บอกต่อจะได้บาปแทน

           

9 กรกฎาคม 59 ครูสาวสวยสกลนคร แจ้งจับเพจข่าวปลอมมั่วนำข่าวมารวมกับภาพ ของครูสาว ระบุเป็นฆาตกรฆ่าแรงงานพม่าที่นครปฐม ซึ่งพยายามจะข่มขืนจนถูกศาลตัดสินจำคุก 4 ปี โดยนำข่าวจริงมาลง แต่เปลี่ยนรูปครูที่ถูกกล่าวหาเป็นครูสาว ซึ่งก๊อบจากเพจ "สมาคมครูหน้าตาดี แห่งประเทศ ไทย"

           

ที่เลวร้ายไปกว่านั้น นับวันข่าวมั่วข่าวเท็จจะมาในรูปแบบสำนวน ภาษาที่เขียน “เหมือน” ข่าวจริง จนผู้คนที่เห็นข่าวออนไลน์ก็พร้อมใจกดแชร์โดยไม่รู้ว่ากลายเป็นเครื่องมือในการกระจายเรื่องที่ยังไม่มีความจริง และรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ แน่นอนว่าเป็นกันทั่วโลก

           

แม้ในประเทศจีนที่มีการควบคุมการใช้อินเตอร์เนต  ไม่ว่าจะเป็นการบล็อกเว็บไซต์กูเกิล และเฟซบุ๊ก เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของข่าวลือที่ไม่เป็นจริงและเสริมสร้างความมั่นคงของประเทศท่ามกลางภัยคุกคามที่รุนแรงขึ้น เช่นการก่อการร้าย และตอนนี้เริ่มดำเนินการควบคุมการนำเสนอข่าวบนโลกออนไลน์อย่างจริงจัง เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงท่ามกลางภัยคุกคามที่รุนแรงขึ้น  โดยกระทรวงการเทคโนโลยีสื่อสารและสารสนเทศของจีน ได้รวบรวมรายชื่อของข่าวที่มีเนื้อหาเท็จบนอินเทอร์เน็ต และได้เพิ่มมาตรการห้ามไม่ให้สำนักข่าวออนไลน์เผยแพร่ข่าวสารหรือข้อมูลเหล่านี้ และจากนี้ไปสำนักข่าวออนไลน์จะไม่สามารถนำข่าวหรือข้อมูลในโซเชียลมีเดียไปเผยแพร่ต่อได้ หากข่าวเหล่านั้นยังไม่ผ่านการตรวจสอบและได้รับการอนุมัติจากรัฐบาล

           

การควบคุม ตรวจสอบข่าวก่อนออกเผยแพร่เป็นการปิดกั้นการทำงานของสื่อ แต่หากสื่อเข้าใจบทบาทตัวเองผิดไป สำคัญว่าสามารถเขียนข่าวให้ดีก็ได้ ให้ดูร้ายก็ได้ การควบคุมสื่ออาจเป็นปราการด่านสุดท้ายที่เกิดจากผลกรรมของคนข่าวเอง

           

เพราะเมื่อมีเสรีภาพแล้ว ใช้ไม่เป็น ก็ต้องกลับไปเรียน ก.ไก่ เรื่องเสรีภาพกันใหม่

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์  ฉบับที่ 1102 วันที่  28  ตุลาคม - 3 พฤศจิกายน 2559)