ใกล้ตัว แต่ไกลใจ แม่เมาะ มองข้ามหัวสื่อท้องถิ่น

จำนวนผู้เเข้าชม

ส่วนหนึ่ง คงเป็นด้วยความตั้งใจ จะให้ “งานเทศกาลท่องเที่ยวแม่เมาะ” เป็นภาพใหม่ ที่ซ้อนทับกับภาพกลุ่มควัน ฝุ่นฟุ้งกระจาย ภาพที่เคยสร้างปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมในอดีต นับแต่วันที่แม่เมาะขุดถ่านหินก้อนแรก ขึ้นมาเป็นพลังงานผลิตไฟฟ้า จึงเกิดมหกรรมท่องเที่ยวขึ้นในพื้นที่แม่เมาะ ทั้งรูปแบบบันเทิง และความงดงามตามธรรมชาติ

ควบคู่ไปกับวิทยาการสมัยใหม่ ที่ทำให้ปัญหาฝุ่นควัน อากาศเป็นพิษ ของเหมืองและโรงไฟฟ้าแม่เมาะหมดไป งานเที่ยวแม่เมาะที่จัดต่อเนื่องมา 16 ปีแล้ว จึงเป็นการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับโรงไฟฟ้าพลังถ่านหินและพื้นที่โดยรอบ อีกทั้งเป็นผลดีต่อการท่องเที่ยวลำปางทั้งระบบด้วย

นี่เป็นเรื่องที่ควรสนับสนุน โดยเฉพาะสื่อท้องถิ่น ซึ่งถือเป็นคนบ้านเดียวกัน ก็ให้พื้นที่สำหรับงานเทศกาลท่องเที่ยวแม่เมาะ ที่ไม่เพียงคนต่างถิ่นเท่านั้น หากคนในท้องถิ่น คนต่างพื้นที่ ต่างอำเภอ ก็ควรจะได้เห็นคุณค่าของงานนี้ในฐานะที่เป็นหน้าเป็นตาของคนเมืองลำปางเช่นเดียวกัน

แปลว่า นอกจากคนนอกพื้นที่แล้ว ก็ควรเชิญชวนคนบ้านเดียวกัน มาเที่ยว มาบันเทิง มาสัมผัสธรรมชาติบริสุทธิ์ที่แม่เมาะด้วย

ทุกวาระที่มีงาน มิใช่เพียงงานเทศกาลท่องเที่ยว คนเหมือง คนโรงไฟฟ้า ไม่เคยลืมที่จะเชื้อเชิญสื่อท้องถิ่น เดินทางไปถ่ายรูป ทำข่าว เป็นวัตรปฎิบัติที่เกื้อหนุนกันมายาวนาน แต่น่าเสียดายในยามที่มีทุนรอนมหาศาลในการโฆษณาประชาสัมพันธ์งาน สื่อท้องถิ่นที่ถูกเรียก ขาน วานใช้ต่อเนื่องกันมานานหลายปี กลับถูกมองข้ามหัวไป  ไปแจกงบประชาสัมพันธ์ ยิงสปอต แบบยิงทิ้ง ยิงขว้าง หรือลงโฆษณาในสื่อสิ่งพิมพ์เมืองกรุง อย่างที่ดูแล้วก็เห็นเป็นโฆษณา เป็นเนื้อหาและรูปแบบเดียวกันหมด ไม่ว่าจะปรากฎในสื่อชื่อชนิดใด

อย่างน้อย 2 ปีแล้ว ที่สื่อท้องถิ่น มีความผูกพันกับท้องถิ่น มีความตั้งใจที่จะบอกเล่าเรื่องราวของแม่เมาะ ด้วยจิตสำนึกรักบ้านเกิด มิใช่สื่อนอกพื้นที่ที่ต้องจ่าย แลกเปลี่ยนกับพื้นที่ข่าว ถูกมองข้ามไปจากเดิมที่มีงบโฆษณาเพียงน้อยนิด กลายเป็นพื้นที่ข่าวฟรี

คล้ายกับสื่อท้องถิ่น ทำงานกาชาด ไม่ต้องกิน ไม่ต้องใช้ ไม่ต้องมีทุนรอนในการทำงาน เหมือนสื่อใหญ่

ในโลกที่ภูมิทัศน์สื่อเปลี่ยนไปแล้ว พลังอำนาจในการสื่อสารของสื่อท้องถิ่น จากสิ่งพิมพ์ล้วนขยายไปสู่สื่อออนไลน์ ในเนื้อหาและคุณภาพ และในปริมณฑลของผู้รับสารที่ไม่แตกต่างกัน แต่ผู้กำหนดนโยบาย ผู้บริหารจัดการงบประชาสัมพันธ์ของงานเที่ยวแม่เมาะ ยังเหมือนติดกับความคิดว่า การประเคนงบให้สื่อส่วนกลางจะได้ผลเชิญชวนให้คนมาเที่ยวแม่เมาะมากกว่า

ชมทุ่งดอกบัวตองบานสะพรั่ง แวะเที่ยวถ่ายรูปกับธรรมชาติและจุดชมวิว ร่วมกิจกรรมสนุกๆ ชมการแสดงและคอนเสิร์ตจากดารา ศิลปินชื่อดัง ถูกผลิตซ้ำในทุกปี บนพื้นที่ของสื่อใหญ่ที่ผูกขาดตัดตอนกันมากับการไฟฟ้า โดยไม่รู้สึกถึงคุณค่าของสิ่งเหล่านั้น เมื่อเทียบกับสื่อท้องถิ่น

ไม่ว่านโยบายเช่นนี้ ความคิดเช่นนี้ จะมาจากผู้บริหารส่วนกลาง หรือผู้บริหารในท้องถิ่น พวกเขาควรรู้และเข้าใจว่า การเอารัดเอาเปรียบกัน อาศัยพื้นที่ทำข่าวประชาสัมพันธ์กันฟรีๆ ทั้งปีทั้งชาติ โดยถึงเวลาจะมีทุนรอนให้พอมีกำลังทำงานต่อ ก็ไปให้สื่อนอกพื้นที่ ที่มีกำลัง มีความพร้อม แต่ไม่ได้มีฝีมือ หรืองานสื่อแตกต่างจากสื่อพื้นที่ ย่อมเป็นนโยบายและความคิดที่น่ารังเกียจ

งานเทศกาลท่องเที่ยวแม่เมาะ คงจะมีอีกในปีต่อๆไป และถ้าการไฟฟ้ายังจ่าย สื่อเจ้าเก่าที่ผูกขาดตัดตอน ทำมาหากินกันมา ก็คงทำหน้าที่ต่อไป แต่สื่อในท้องถิ่นที่ถูกมองข้ามหัว ก็คงไม่ได้เกี่ยงงอนว่า เงินไม่มา ข่าวไม่มี ไม่จ่าย อย่างไรก็ยังมีข่าว

เพราะนี่คือบ้านเกิดของเขา งานเทศกาลท่องเที่ยวแม่เมาะเป็นของเขา ไม่ว่าน้ำใจของใครจะเหือดแห้งหายไป แต่สื่อท้องถิ่นก็ยังเต็มใจทำงานให้ถิ่นฐานบ้านเกิดของเขาเสมอ

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1250 วันที่ 29 พฤศจิกายน - 12 ธันวาคม 2562)