น่าน...น่ะสิ

จำนวนผู้เข้าชม

หลังฝนพรำมาทั้งคืน เช้าวันนี้ที่เมืองน่านอากาศจึงเย็นสบาย ในเขตเทศบาลเมืองมีเสียงตามสายแว่วมา เป็นเสียงของนายกเทศมนตรีเมืองน่านพูดคุยกับพิธีกรเกี่ยวกับโครงการเมืองปั่นได้ เมืองปั่นดี

อันที่จริง “เมืองปั่นได้ เมืองปั่นดี” มีมาแล้วตั้งแต่เมื่อสองปีก่อน โครงการนี้เป็นความร่วมมือระหว่างกระทรวงมหาดไทย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และภาคีเครือข่าย เพื่อส่งเสริมการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน เน้นคำว่า ในชีวิตประจำวัน

เมืองปั่นได้ เมืองปั่นดี ดำเนินการนำร่องใน 15 จังหวัด ได้แก่ น่าน เชียงราย พิษณุโลก นครสวรรค์ อุทัยธานี กาญจนบุรี สมุทรสงคราม จันทบุรี อุดรธานี อุบลราชธานี ประจวบคีรีขันธ์ กระบี่ ตรัง พัทลุง และสงขลา หามีลำปางไม่ โดยมียุทธศาสตร์ 3 ส คือ สวน เส้นทาง และสนาม

สวน-สวนสาธารณะ หมายถึง มีการจัดการสวนสาธารณะให้เอื้อต่อกลุ่มผู้ใช้จักรยาน คือนอกจากจะเหมาะสำหรับการออกกำลังกายอย่างเดิน หรือวิ่งแล้ว ก็เพิ่มพื้นที่ให้ขี่จักรยานสนุกด้วย

เส้นทาง-เส้นทางจักรยาน หมายถึง มีทางจักรยานที่ตอบสนองต่อการขี่จักรยานในชีวิตประจำวันโดยปรับแบ่งพื้นผิวการจราจรและมีมาตรการดูแลคนขี่จักรยานให้ปลอดภัย

สนาม-สนามกีฬา หมายถึง การจัดสรรสนามขนาดใหญ่ที่มีในจังหวัดให้เหมาะสำหรับการขี่จักรยาน หรือทำกิจกรรมต่าง ๆ เกี่ยวกับจักรยานได้

นายกเทศมนตรีเมืองน่านหยิบยกโครงการนี้มาพูด พร้อมกับเสริมว่ามีงบประมาณที่พร้อมจะใช้ปรับปรุงเมืองให้เหมาะกับการขี่จักรยานในชีวิตประจำวัน ซึ่งจริง ๆ น่านก็มีเลนจักรยานอยู่แล้ว แต่อยากขอความร่วมมือคนน่านในเรื่องการใช้รถใช้ถนน ที่น่ารักก็คือ เขาเปรียบจักรยานเป็นน้องน้อยบนท้องถนน ขอให้คนขับรถยนต์ คนขี่มอเตอร์ไซค์ มีน้ำใจต่อคนขี่จักรยานให้มาก ๆ

ถนนในตัวเมืองน่านค่อนข้างกว้าง มีเลนจักรยานชัดเจนเป็นส่วนใหญ่ ตามโรงแรมและเกสต์เฮาส์มักมีจักรยานให้แขกที่มาพักยืม หรือเช่าในราคาไม่แพงไม่มีร้านให้เช่ามอเตอร์ไซค์เหมือนเชียงใหม่ หากเราไปเที่ยวน่านโดยไม่ได้นำรถยนต์มาเองและเป็นการเที่ยวเล่นแค่ในตัวเมืองก็นับว่าสะดวกพอสมควร แม้น่านจะไม่มีรถสี่ล้อ มีสามล้อถีบประปราย ซึ่งจะเห็นมากเฉพาะช่วงเช้า มีมอเตอร์ไซค์รับจ้าง แต่ไม่มาก ส่วนแท็กซี่มีประมาณ 10 คัน พาหนะเหล่านี้ส่วนใหญ่ไม่วิ่งไปมาอยู่บนท้องถนนให้เราเรียกโดยสะดวก แต่อาศัยการโทรศัพท์เรียกใช้บริการ

การขี่จักรยานจึงเป็นรูปแบบการสัญจรที่ดูจะคล่องตัวที่สุดในเมืองน่าน ที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวเทศบาลเมืองน่านมีแผนที่สารพัดแจกฟรี เหนือสิ่งอื่นใด ทำไมเราถึงรู้สึกว่า เมืองนี้มีบรรยากาศสบาย ๆ โปร่ง ๆ โล่ง ๆ บอกไม่ถูก

กลับมาคุยกับเพื่อนที่ลำปาง เพื่อนบอกสังเกตสิ ตัวเมืองน่านถนนกว้าง เมืองเขาไม่ทึบ วัดวาอารามก่อกำแพงเพียงเตี้ย ๆ มองเห็นความงามของวิหาร เจดีย์ ได้อย่างชัดเจนแม้อยู่บนท้องถนน บ้านเรือน สถานที่ราชการก็เช่นกัน ไม่มีกำแพงสูงปรี๊ด ตึกสูง ๆ ก็ไม่มี ทุกอย่างดูเป็นแนวระนาบ ไม่ใช่แนวดิ่ง

จริงแฮะ จริงของเพื่อน ทุกวันศุกร์ เสาร์ และอาทิตย์ น่านมีถนนคนเดินบริเวณข่วงเมือง คือตรงลานโล่งหน้าวัดภูมินทร์ ถนนข้างวัดจะถูกปิด พ่อค้าแม่ค้ามาตั้งร้านขายของกินสารพัด ช่วงต้นถนนเป็นโซนอาหารทั้งหมด ปลาย ๆ ถนนโน่นจึงจะเป็นแผงขายของที่ระลึก ซื้อแล้วอยากกินเลย เขาก็แปลงโฉมสนามหญ้าข้างศูนย์บริการนักท่องเที่ยวฯ โดยการปูเสื่อยาวเหยียดเป็นแถวเป็นแนว จัดวางโตกเล็ก ๆ เว้นระยะห่างกันพอสมควร มาเป็นกลุ่มก็ล้อมวงกินกันอย่างอร่อย นั่งเพลินเพราะลมเย็น แถมยังมีคนเล่นดนตรีให้ฟังบางครั้งก็มีอีเวนต์เกี่ยวกับดนตรีและศิลปะ ที่สำคัญ มองเห็นเจดีย์วัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหารส่องประกายสีทองอร่ามอยู่ด้านข้าง

นั่ง ๆ อยู่ก็นึกถึงลำปางบ้านเรา ถ้าถนนวัฒนธรรมมีบริเวณให้นั่งกินอาหารด้วยคงดีมาก แต่ก็ยังนึกไม่ออกว่า จะจัดสรรพื้นที่อย่างไรให้เหมาะสม กาดกองต้านั้นไม่ต้องพูดถึง We Market ล่ะ ทำได้ไหม

อย่างไรก็ตาม น่านเปลี่ยนไปมากในทัศนะของคนอยู่ โชเฟอร์แท็กซี่คันหนึ่งเปรยขึ้นหลังจากพาเราลัดเลาะไปตามถนนเล็ก ๆ ว่าไม่อยากรถติด น่านเหมือนแถวนานา กรุงเทพฯ เข้าไปทุกที“ก็หลังจากการท่องเที่ยวแนวสโลว์ไลฟ์นั่นแหละครับ” เขาว่า ส่วนเราอมยิ้ม

เป็นอย่างนั้นไป สโลว์ไลฟ์ทำให้รถรามากขึ้น เพราะนักท่องเที่ยวแห่กันมาเที่ยวเมืองน่านคึกคัก ธุรกิจที่พัก ร้านกาแฟ ผุดขึ้นแทบทุกตรอกซอกซอย แต่ก็ยังดีที่ผู้บริหารเมืองน่านยังให้ความสำคัญกับการดึงคนให้กลับสู่ความเรียบง่าย ละมุนละไมในหลายแง่มุม เมืองจะได้ไม่ก้าวกระโดด หรือกระด้างจนหมดเสน่ห์

            

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1136 วันที่ 7 - 13 กรกฎาคม 2560)