อิศรา หมู่บ้านกระสุนตก !

จำนวนผู้เข้าชม

ตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมา มีเสียงอื้ออึงเรื่องราวของผู้บริหารองค์กรวิชาชีพสื่อองค์กรหนึ่ง กับอดีตพนักงานขององค์กรนั้นในทำนองความสัมพันธ์อันไม่ปกติ เรื่องนี้ปะทุขึ้นจากสื่อสังคมออนไลน์ และลุกลามขยายตัว เป็น “ทอล์ค ออฟเดอะทาวน์” พูดจากันหลายเรื่อง หลายประเด็น จับต้นชนปลายไม่ถูก แต่ก็เพียงพอที่กระแสซุบซิบนี้ จะสั่นสะเทือนสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ซึ่งเป็นองค์กรวิชาชีพสื่อหลักของประเทศนี้

จากสื่อสังคมออนไลน์ ที่ให้น้ำหนักกับเรื่อง Click bait หรือหัวข่าวลวง ที่ทำให้เข้าใจว่าเป็นเรื่องจริงจัง ทั้งที่ในเนื้อหาว่างเปล่า ไม่มีที่มาที่ไป ก็ขยายตัวไปสู่สื่อหนังสือพิมพ์ วิทยุ และโทรทัศน์  ย้อนกลับมาที่สื่อวิชาชีพที่ใช้พื้นที่ออนไลน์ ให้หัวแบบ Click bait บวกกับทัศนคติ ความคิด ความเห็น ความชิงชังที่มีมาแต่หนเก่า สร้าง Hate Speech หรือวาทกรรมแห่งความเกลียดชัง  เพิ่มน้ำหนักของความสับสน วุ่นวายมากขึ้น

มีบางคน ตั้งสมมติฐานว่า มีความพยายามที่จะกลบกระแสนี้ ด้วยเหตุผลต่างๆ เช่น ฝ่ายผู้เสียหายสมยอม หรือกระทั่งใช้อำนาจกฎหมายมาปิดปากไม่ให้มีการวิพากษ์วิจารณ์ หรือทำให้ข่าวนี้กลายเป็นคลื่นกระทบฝั่งไป

รวมทั้งสมมติฐานที่ว่า เมื่อเป็นเรื่องภายในองค์กรวิชาชีพสื่อด้วยกันเอง ตัวละครในนิยายที่เล่าลือกัน เป็นสื่อใหญ่ หรือที่ขนานนามกันเพื่อลากเข้าไปให้ใกล้ คนที่น่าจะเป็นคนๆนั้น คือบิ๊กสื่อ สื่อก็จะไม่แตะต้องกันเอง ไม่ตรวจสอบกันเอง ทำนองแมลงวันย่อมไม่ตอมแมลงวัน เหล่านี้เป็นความเข้าใจผิดอย่างสิ้นเชิง

 และยิ่งถ้อยคำนี้มาจากสื่อที่น่าจะเข้าใจหลักการพื้นฐานในการทำงานที่ต้องอยู่ในกรอบของข้อเท็จจริง ถูกต้อง ครบถ้วน รอบด้าน สุจริต ตรงไปตรงมา ก็ยิ่งน่าเสียดาย ที่มองข้ามบางเรื่องราวที่ควรคิดให้ตกผลึกเสียก่อน ก่อนจะกล่าวถ้อยคำใดออกมา

 หลายคนพยายามจะเลี่ยงไม่กล่าวถึงสถาบันที่ตกเป็นผู้ต้องสงสัย ในข่าวขยะชิ้นนี้ แต่พยายามขี่ม้าเลียบค่าย เขียน พูด แสดงให้เห็นว่าสถาบันนี้เป็นสถาบันใด ผู้ถูกกล่าวหาคือใคร ผู้เสียหายคือใคร ไม่ต้องอ้อมค้อมให้ยาวความ หากกล้าหาญที่จะวิจารณ์เขา ใส่ความเขาโดยที่ไม่รู้ความจริง ไม่เข้าใจที่มา ที่ไป ก็ต้องกล้าพอที่จะกล่าวถึงสถาบัน ตัวบุคคลให้ชัดเจน และพร้อมที่จะรับผิดชอบในทุกกรณี

แน่นอนว่า สถาบันที่พวกเขาต้องการที่จะสื่อความหมายให้เห็นแบบไม่เต็มปาก เต็มคำ คือสำนักข่าวอิศรา ภายใต้สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย และตัวบุคคลก็คือผู้บริหารสำนักข่าวอิศรา

ตลอดหลายปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะเมื่อผู้บริหารสำนักข่าวอิศรา มานั่งบริหารสำนักข่าวแบบเต็มเวลา เขาได้ทำหน้าที่สื่อมวลชน ตรวจสอบสังคม รายงานข่าวในเชิงสืบสวนสอบสวน ในหลายเรื่องราว ที่สื่อกระแสหลักไม่ทำ หรือไม่กล้าทำ แต่จะรอบางข่าว บางเรื่องราวที่สำนักข่าวอิศราทำมา มาอ้างอิง หรือใช้ประโยชน์จากข่าวอิศรา

เมื่อสำนักข่าวอิศรา ทำหน้าที่ตรวจสอบสังคม ตรวจสอบพฤติกรรมที่ไม่ชอบมาพากลของผู้คนทั้งในวงราชการและคนทั่วไป ก็ไม่มีเหตุผลที่สำนักข่าวอิศรา ผู้บริหารสำนักข่าวจะถูกตรวจสอบไม่ได้

สำนักข่าวอิศรา ตรวจสอบสังคม ตรวจสอบผู้คน จากเบาะแส จากพยานหลักฐาน จากการสืบค้น จนกระทั่งนำไปสู่ข่าวของสำนักข่าวอิศรา ที่หลายข่าวส่งผลสะเทือน ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลง มากเสียยิ่งกว่าสื่อกระแสหลัก และถ้าพวกเขาไม่แน่ใจ ก็จะละเว้นไว้และตรวจสอบข้อเท็จจริงให้แน่ใจว่า ถูกต้อง ครบถ้วน รอบด้าน ตามหลักวิชาชีพ

 ไม่ว่าจะเป็นสำนักข่าวอิศรา หรือสำนักข่าวใด หลักการพื้นฐานที่จะต้องเข้าใจตรงกัน ก็คือ จะต้องไม่เสนอข่าวอย่างเลื่อนลอย ปราศจากแหล่งที่มาชัดเจน ข่าวซุบซิบนินทา จะเรียกว่าข่าวไม่ได้ แต่มันคือการพูดคุย วิพากษ์วิจารณ์อันสะท้อนสัญชาตญาณความอยากรู้ อยากเห็นของมนุษย์

และหากเรื่องนั้นไม่เป็นประโยชน์สาธารณะ เป็นการใส่ความในเรื่องส่วนตัว ผู้ที่กล่าวคำ หรือทำให้เชื่อว่าเป็นคนนั้น คนนี้ ย่อมปิดประตูที่จะโต้แย้งเด็ดขาด หากมีคดีความเกิดขึ้น

ถึงวันนี้ จะหาสักคนหนึ่ง สักถ้อยคำหนึ่ง ที่จะยืนยันความจริงไม่ปรากฏ

แต่ความเสียหาย ความบอบช้ำ ความเจ็บปวด จากข่าวที่ถูกประกอบสร้างขึ้นจากความสับสน จากความเกลียดชัง มันเป็นความจริงที่ปรากฏแล้ว และกำลังทำร้ายเด็กผู้หญิงคนหนึ่งอย่างแสนสาหัส

 (หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1146 วันที่ 15 - 21 กันยายน 2560)