หนองกระทิง ในความร่มรื่นมีเรื่องเล่า

จำนวนผู้เข้าชม

พายุฤดูร้อนเมื่อเย็นวาน ทำเอาเช้านี้คนงานนับสิบคนต้องมาทำงานแต่เช้า พวกเขาขะมักเขม้นในหน้าที่ของตน ที่ทำงานของพวกเขาช่างกว้างใหญ่ มีพรรณไม้นานาชนิดและเสียงจักจั่นเรไร เรากำลังพูดถึงหนองกระทิง สวนสาธารณะที่ใหญ่ที่สุดของจังหวัดลำปาง ตั้งอยู่ที่บ้านน้ำโท้ง ตำบลบ่อแฮ้ว อำเภอเมืองฯ ในความดูแลขององค์การบริหารส่วนจังหวัด

ขณะคนงานกำลังเร่งกวาดเศษกิ่งไม้ ใบไม้ รอบหนองน้ำกว้าง เหล่าคนตกปลาก็กางร่ม ปักคันเบ็ด จับจองที่ตรงนั้นตรงนี้ ริมถนนชายคนหนึ่งจอดรถ ก่อนจะลงรถมาในชุดกีฬา วอร์มร่างกายนิดหน่อย แล้วจึงเริ่มวิ่งไปตามถนนที่วนรอบหนองน้ำนั้น

หนองกระทิงมีการปรับภูมิทัศน์เป็นระยะ มีการปลูกดอกไม้สีสันสดใสเพิ่มเติมอยู่เรื่อย ๆ มีป้ายให้ถ่ายรูป มีชิงช้ายึดโยงอยู่กับกิ่งก้านไม้ใหญ่ให้นั่งเล่นและคิดถึงวัยเด็ก สะพานที่ทอดข้ามไปยังเกาะกลางน้ำถูกทาสีจนสดใสโดดเด่น 

เราเดินไปที่รูปปั้นกระทิงขนาดใหญ่ใจกลางสวน คิดว่าจะมีประวัติของหนองกระทิงให้รู้ที่มาที่ไปพอสังเขป แต่ก็พบเพียงพวงมาลัยแห้ง ๆ ที่มีคนนำมาวางไว้ บ้างก็คล้องอยู่กับเขาของกระทิง หลายคนคงสงสัยเหมือนเราว่า กระทิงตรงหน้านี้เกี่ยวข้องอย่างไรกับหนองกระทิง

อีกฟากหนึ่งตรงจุดขายอาหารและเครื่องดื่ม  พ่อค้าแม่ค้าจับกลุ่มคุยกันตรงม้าหิน  ใต้ร่มฉำฉาเก่าแก่แผ่กิ่งก้านร่มครึ้มเย็นตา ลุงยืน ปาโกวงค์ วัย 86 ปี ก็อยู่ในวงสนทนาด้วย ลุงเป็นคนเก่าแก่ของบ้านน้ำโท้ง เกิดและเติบโตที่นี่ ลุงยังทันเห็นหนองกระทิงสมัยที่ยังเป็นหนองน้ำเล็ก ๆ รกร้าง

“เขาก็เล่าสืบต่อกันมาน่ะ เรื่องกระทิงที่พาฝูงเดินมาตามร่องน้ำจนมาถึงหนองน้ำตรงนี้” ลุงยืนชี้ไปที่หนองน้ำกลางสวนตรงหน้าเรา

“มันมาเล่นปลักกันตอนหน้าฝน ทีนี้พอคนรู้ก็มาซุ่มยิงมันตาย หลังจากนั้นก็ไม่มีใครเคยเห็นฝูงกระทิงอีกเลย”

แม้ลุงยืนจะไม่ทันเห็นฝูงกระทิง แต่ก็จำภาพหนองกระทิงสมัยก่อนยังแจ่มชัดว่ามันเป็นเพียงหนองน้ำแห้ง ๆ ในฤดูแล้ง จะมีน้ำหน่อยก็ช่วงฤดูฝน ชาวบ้านได้อาศัยเก็บบัวไปขายบ้าง ปีไหนฝนชุกจริง ๆ บ้านน้ำโท้ง ซึ่งสมัยก่อนยังไม่มีถนน เมื่อน้ำในหนองเอ่อล้น ชาวบ้านก็จำต้องต่อแพไว้ข้ามหนองกระทิงเพื่อเข้าหมู่บ้าน

ลุงยืนเล่าข้อมูลให้ฟังเพียงคร่าว ๆ เรามองไปยังหนองน้ำเบื้องหน้า นึกภาพตาม ทั้งภาพป่ารกชัฏ กระทิงที่พาฝูงมาตีแปลงเล่นปลัก ถ้านี่คือเรื่องจริง ในอดีตเมืองลำปางของเราคงอุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้และสรรพสัตว์ ทั้ง ๆ ที่ปัจจุบัน เราเองก็ไม่ต่างจากเมืองอื่น ที่ความสมบูรณ์สูญสิ้นไปนานแล้ว เหลือเพียงรูปปั้นไว้ให้คนรุ่นเราดูต่างหน้า

นอกเหนือจากเรื่องเล่า หนองกระทิงเป็นสวนที่เราชอบ แม้มันจะอยู่ไกลออกมาจากใจกลางเมือง แต่ที่นี่คืนพื้นที่สีเขียวที่แท้จริง มีต้นไม้ใหญ่ มีหนองน้ำชุ่มเย็น มีชีวิตชีวาไปด้วยภาพชีวิตผู้คน เสียงเด็ก ๆ ในโซนเครื่องเล่น รถขายไอศกรีม ร้านส้มตำ คนตกปลา เหล่านี้คือเสน่ห์แบบไทย ๆ  ที่ทำให้สวนสาธารณะไม่แห้งแล้งจืดชืด

           

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1175 วันที่ 20 - 26 เมษายน 2561)