
ในการออกแบบบ้านและอาคารหลังหนึ่งๆสถาปนิกและวิศวกรจะพิจารณาเรื่องการประหยัดพลังงานไว้ระดับหนึ่งแล้วเพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมความร้อนจากสิ่งแวดล้อม
ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ต้องใช้ พลังงานในการนำความร้อนออกจากอาคารทั้งแบบที่ใช้เครื่องกลเข้าช่วย (Active Design) และด้วยระบบธรรมชาติ
(Passive Design) รวมถึงการเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ประกอบอาคารที่มีประสิทธิภาพสูงในการประหยัดพลังงานตามหลักวิชาการ
เพื่อทำหน้าที่ป้องกันความร้อนและความชื้นสะสม ช่วยให้เกิดสภาวะน่าสบาย
(Comfort Zone) ไดอย่างเหมาะสม ซึ่งทั้ง
2 ปัจจัยที่กล่าวมานั้นจะไมประสบความสำเร็จหากยังขาดปัจจัยที่สำคัญอีกประการคือ
“พฤติกรรมของผู้ใช้อาคาร” นั่นเอง
(User Behavior) พฤติกรรมของผู้อยู่อาศัยในบ้านเป็นปัจจัยสำคัญของการประหยัดพลังงาน
ถึงแม้บ้านจะไดรับการออกแบบที่ดีใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสูง
แต่ผู้อยู่อาศัยกลับไมมีพฤติกรรมการใช้อาคารที่เหมาะสมก็ไมสามารถช่วยให้เกิดการประหยัดพลังงานไดอย่างมีประสิทธิภาพ
หัวใจสำคัญของการประหยัดพลังงานบ้านและอาคาร
1.การออกแบบที่ดี(Design) : การออกแบบด้วยวิธีธรรมชาติ (Passive Design) โดยการใช้หลักสถาปัตยกรรมเขตร้อนชื้นตามสภาพภูมิอากาศของประเทศไทยและที่ตั้งจำเพาะหลีกเลี่ยงการสะสมความร้อนซึ่งเป็นภาระทางพลังงาน
เช่น การวางผังไมขวางตะวัน การเปิดรับลมประจำทิศการยื่นกันสาดและชายคาเพื่อป้องกันความร้อน
การใช้วัสดุอาคารที่มีการสะสมความร้อนต่ำและมีค่าความเป็นฉนวนกันความร้อนที่ดี วางตำแหน่งพื้นที่สำคัญที่ใช้งานบ่อยในทิศที่ไมสะสมความร้อน เป็นต้น
2. การใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสูง
(Equipment): การใช้ระบบเครื่องกลช่วยแกปัญหาในส่วนที่ Passive Design ทำไดไมเพียงพอ ตองเลือกใช้วัสดุอุปกณ์ที่ใช้พลังงานต่ำแต่ให้ประสิทธิภาพสูง ไมสะสมความร้อน
เช่นการติดตั้งฉนวนกันความร้อนใต้หลังคาที่มีค่าความต้านทานความร้อนไมต่ำกว่า 2.0 m2 C/W เพื่อป้องกันความร้อนจากดวงอาทิตย์ถ่ายเทเข้าสูตัวบ้าน ใช้เครื่องปรับอากาศระบบ Inverter ที่ใช้พลังงานน้อยแต่มีประสิทธิภาพการทำความเย็นสูง
ใช้หลอดไฟชนิด LED ที่มีกำลังส่องสว่างสูงแต่ใช้พลังงานไฟฟ้าต่ำ
เป็นต้น
3. พฤติกรรมของผู้ใช้อาคาร
(User Behavior): ผู้อยู่อาศัยจะต้องใช้งานวัสดุอุปกรณ์อย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสมตรงตามวัตถุประสงค์ ไมใช้งานเกินกว่าสมรรถนะของวัสดุอุปกรณ์และความสามารถของอาคารนั้น อีกทั้งต้องมีการบำรุงรักษาตามระยะเวลาที่กำหนดให้วัสดุอุปกรณ์และอาคารอยูในสภาพที่ดี มีประสิทธิภาพในการทำงานสูงอยูเสมอ เช่น
ล้างเครื่องปรับอากาศอย่างสม่ำเสมอลดภาระการทำงานของเครื่องปรับอากาศด้วยการไมวางสิ่งของกีดขวางการระบายความร้อนของคอมเพรสเซอรหรือเมื่อกลับเข้ามาในบ้านพบว่ามีความร้อนสะสมอยูให้เปิดประตูหน้าต่างเพื่อระบายความร้อนออกเสียก่อนจนมีอุณหภูมิลดลงแล้วค่อยเปิดเครื่องปรับอากาศจะช่วยลดภาระการทำความเย็นลง
เครื่องปรับอากาศก็จะใช้งานไดยาวนานขึ้น ประหยัดพลังงาน เป็นต้น
จะเห็นว่าบ้านหรืออาคารที่มีประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานนั้นต้องประกอบด้วยปัจจัยทั้ง 3 ประการเป็นหลัก และทำงานสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกันจึงจะทำให้เกิดการประหยัดพลังงานที่แท้จริง
หากขาดปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไป เช่น มีการออกแบบที่ดี มีการใช้วัสดุอุปกรณ์ที่ดีในการประหยัดพลังงาน
แต่ผู้ใช้มีพฤติกรรมการใช้งานไมถูกต้อง เช่น การใช้งานเกินสมรรถนะ หรือไมเข้าใจวิธีการใช้งาน ก็จะทำให้การประหยัดพลังงานไมเกิดประสิทธิผลอย่างเต็มที่
อยากรู้เรื่องพลังงานสอบถามข้อมูลได้ที่
สำนักงานพลังงานจังหวัดลำปาง อาคารศาลากลางจังหวัด ชั้น2 ถ.วชิราวุธดำเนิน ต.พระบาท
อ.เมือง จ.ลำปาง โทร.
054 - 265 -159 E- mail : [email protected]
สถาปนิก
ตอบลบ