ถาม-ตอบ วันงดสูบบุหรี่โลก

จำนวนผู้เข้าชม

ถาม: สารพิษที่มีอยู่ในควันบุหรี่ มีอันตรายต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
ตอบ: บุหรี่ นั้นประกอบด้วยสารพิษต่าง ๆ ไม่ต่ำกว่า 2,000 ชนิด สารพิษที่สำคัญมีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่ สารนิโคติน ทาร์ และ แก๊สคาร์บอนมอนอ๊อกไซด์ สารนิโคตินเป็นสารเสพย์ติด ซึ่งทำให้คนที่สูบมีความ รู้สึกอยากจะสูบอีกถ้าใช้สารนิโคตินมากเกินไปจะมีอาการเวียนศรีษะ คลื่นไส้อาเจียน ซึ่งผู้ที่สูบบุหรี่ใหม่ ๆ ก็จะมีความรู้สึกเช่นนี้ นอกจากสารนิโคตินแล้ว ก็จะเป็นสารที่เรียกว่า ทาร์ ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ซึ่งทำให้เกิดมะเร็งในปอด และอวัยวะอื่น ๆ ในร่างกาย สารตัวที่ 3 ที่มีผลเสียต่อร่างกาย คือ แก๊สคาร์บอนมอนอ๊อกไซด์ ซึ่งแก๊สดังกล่าวนั้นจะไปแย่งที่อ๊อกซิเจนในการจัดกับเม็ดเลือดแดง ซึ่งทำให้ปริมาณของอ๊อกซิเจนในเลือดน้อยลง ทำให้ผู้ป่วยหรือคนที่สูบบุหรี่ขาดอ๊อกซิเจน เพราะฉะนั้นโดยสรุปก็คือ สารพิษในควันบุหรี่มีมากมายมีมากกว่า 2,000 ชนิด 3 ชนิดที่สำคัญก็คือ สารนิโคติน ทาร์ และ แก๊สคาร์บอนมอนอ๊อกไซด์ นอกจากนั้นแล้ว บุหรี่ยังมีสารที่เราเรียกกันว่า สารก่อมะเร็งอีกมากมาย

ถาม: อันตรายของบุหรี่ต่อร่างกาย มีอะไรบ้าง
ตอบ: บุหรี่นั้นมีผลเสียต่อสุขภาพมากมาย ที่เราทราบกันดีก็คือ เรื่องของมะเร็งปอด บุหรี่นั้นมีความสำคัญโดยการที่ทำให้เกิดมะเร็งในปอดเกิดง่าย นอกจากนั้นแล้ว สารพิษในควันบุหรี่จะทำให้เกิดเป็นโรคถุงลมโป่งพอง ที่ทำให้ผู้ป่วยมีอาการหอบเหนื่อย แน่นหน้าอก ไอเรื้อรัง สารพิษในควันบุหรี่ ยังทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังในหลอดลม ซึ่งมีผลกระทบต่อสุขภาพของผู้ป่วยโดยตรง นอกจากนั้นยังจะทำให้เกิดมะเร็งของอวัยวะอื่น ๆ เช่น มะเร็งของหลอดอาหาร การสูบบุหรี่ในหญิงตั้งครรภ์ จะมีผลกระทบกับเด็กที่อยู่ในครรภ์ ทารกที่ออกมาจะมีน้ำหนักน้อยกว่าปกติได้

ถาม: ระยะเวลาในการสูบบุหรี่มากน้อยแค่ไหน ถึงจะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพ
ตอบ: บุหรี่มีผลกระทบต่อสุขภาพทันที ที่บุคคลนั้นสูบบุหรี่เข้าไป ผลกระทบที่เกิดขึ้นจะต่างกันไปในระยะยาวและผลกระทบอย่างฉับพลัน สิ่งที่เกิดขึ้นในทันทีในการที่สูดควันบุหรี่เข้าไป ก็คือ จะเกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ ซึ่งควันบุหรี่จะประกอบไปด้วยแก๊สคาร์บอนมอนอ๊อกไซด์ ดังที่กล่าวมาแล้วว่าเป็นแก๊สพิษ จะไปแย่งที่ของอ๊อกซิเจน ซึ่งอ๊อกซิเจนนั้นมีประโยชน์ต่อร่างกายก็จะทำให้ผู้ป่วยขาดอ๊อกซิเจนได้ นอกจากนั้นแล้ว ควันบุหรี่โดยเฉพาะสารที่เราเรียกว่า ทาร์ จะไประคายเคืองหลอดลมทำให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ ทำให้เกิดอาการไอขึ้นมาทันที สารนิโคตินที่เป็นสารเสพย์ติดนั้น ถ้าเสพย์เข้าไปในระยะเริ่มต้น ก็จะเกิดอาการวิงเวียนศีรษะเกิดขึ้นได้ เพราะฉะนั้นผลกระทบด้านสุขภาพจะเกิดขึ้นทันทีที่สูบบุหรี่ ในระยะยาว ถ้าคนที่สูบบุหรี่ต่อเนื่องกันไปเป็นระยะเวลาเป็นเดือน เป็นปี รวมทั้งจำนวนที่เพิ่มมากขึ้น ก็จะมีผลกระทบต่อสุขภาพตามลำดับ ยังมีจำนวนมวนที่มากขึ้น จำนวนระยะเวลาที่สูบมากขึ้น ก็จะมีผลกระทบทำให้เกิดพยาธิสภาพในปอด นั้นก็คือ จะทำให้เกิดเป็นมะเร็งของปอด จะทำให้ถุงลมซึ่งเคยมีความสามารถในการ ยืดหยุ่นที่ปกติ ขาดความสามารถในการยืดหยุ่น ผลกระทบก็คือ ขาดความสามารถในการรับอ๊อกซิเจนเข้าไปในร่างกาย ร่างกายก็ขาดอ๊อกซิเจน ทำให้มีอาการหอบเหนื่อย มีอาการแน่นหน้าอก เดินไกล ๆ ไม่ได้ ก็เป็นผลกระทบระยะยาว

ถาม: ที่เรียกว่า การสูบบุหรี่มือสอง มีความหมายอย่างไร
ตอบ: การสูบบุหรี่มือสอง หมายถึง ผู้ที่ไม่ได้สูบบุหรี่แต่ได้รับเอาควันบุหรี่จากผู้ที่อยู่ใกล้ชิด เช่น การอยู่ในห้องทำงานเดียวกัน หรือ ภรรยาที่มีสามีที่สูบบุหรี่ การที่เราไม่ได้สูบบุหรี่แต่เราต้องไปสัมผัส ควันบุหรี่กับผู้ที่อยู่ใกล้ชิดนั้นก็จะมีผลกระทบต่อสุขภาพเช่นเดียวกัน มีรายงานวิจัยยืนยันออกมาชัดเจนว่า อุบัติการณ์ของการเกิดมะเร็งปอดในผู้ที่สัมผัสควันบุหรี่ โดยที่ไม่ได้สูบเอง จะสูงกว่าผู้ที่ไม่ได้สัมผัสควันบุหรี่เลย นอกจากนั้นแล้วอุบัติการณ์ของการเกิดการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม อุบัติการณ์ของการเกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ก็จะสูงขึ้นตามลำดับเช่นกัน เพราะฉะนั้นคนที่สูบบุหรี่อย่าคิดว่าเป็นสิทธิ์ส่วนบุคคล เพราะว่าควันบุหรี่ที่สูบออกมา หรือพ่นออกมานั้นจะมีผลกระทบต่อบุคคลที่อยู่ใกล้เคียง ทำให้มีผลเสียต่อสุขภาพได้เช่นเดียวกัน

ถาม: อันตรายของผู้ที่สูบบุหรี่และไม่ได้สูบบุหรี่แต่ได้รับควันบุหรี่ จะแตกต่างกันหรือไม่
ตอบ: จากที่ได้กล่าวแล้วว่า ทั้งผู้ที่สูบบุหรี่โดยตรงและผู้ที่ไม่ได้สูบบุหรี่โดยตรง แต่ว่าได้รับควันพิษจากผู้ที่อยู่ใกล้ชิดจะมีผลกระทบที่ไม่ดีต่อสุขภาพของปอดทั้งสิ้น แต่ความรุนแรงนั้นแน่นอน ผู้ที่สูบบุหรี่เองโดยตรงจะมีความรุนแรงของการเกิดผลเสียต่อพยาธิสภาพของปอดนั้นมากกว่า ผู้ที่ไม่ได้สูบเองโดยตรง ความรุนแรงของพยาธิสภาพที่เกิดขึ้นในปอดจากสารพิษในควันบุหรี่นั้น จะขึ้นอยู่กับปริมาณของบุหรี่ที่สูบ คือ จำนวนมวนที่สูบ ประการที่สอง จะขึ้นอยู่กับระยะเวลาของการสูบ เพราะฉะนั้นจำนวนและระยะเวลานั้นมีผลกระทบ อย่างไรก็ตาม ไม่ใช้หมายความว่าผู้ที่สูบบุหรี่จำนวนน้อย และระยะเวลาสั้นจะไม่เกิดมะเร็งปอด หรือไม่เกิดพยาธิสภาพที่เราเรียกว่า ถุงลมโป่งพอง คนบางคนสูบบุหรี่ไม่มาก และสูบมาไม่นานก็เกิดมะเร็งปอดได้ และเกิดถุงลมโป่งพอง จึงเป็นโรคเรื้อรังได้ เหตุผลดังกล่าวเชื่อว่ามีสภาพกรรมพันธุ์ที่ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของปอดมากน้อยต่างกัน ในปริมาณบุหรี่ทีมากน้อยต่างกัน โดยสรุปก็คือ กรรมพันธุ์ นั้นมีผลกระทบในการรับเอาพยาธิสภาพของปอด ซึ่งเกิดขึ้นจากสารพิษของควันบุหรี่มากน้อยต่างกันไป

ถาม: หน่วยบริการที่ให้คำแนะนำในการเลิกสูบบุหรี่ อยู่ที่ใด
ตอบ: เราสามารถให้คำแนะนำได้ใน ร.พ. ของรัฐทุกแห่ง ในสถานที่ที่มีบริการทางด้านอายุรศาสตร์ แพทย์ที่ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการรักษาโรคทางอายุรศาสตร์นั้นสามารถที่จะให้คำแนะนำการหยุดบุหรี่ได้ ซึ่งแน่นอนว่า เราจะต้องอาศัยความตั้งใจของผู้ที่จะหยุดบุหรี่ จากประสบการณ์พบว่า ถ้าคนที่มาปรึกษาไม่ได้ตั้งใจที่จะหยุดบุหรี่เอง เช่น ภรรยาพามา ลูกพามา ขอคำปรึกษาที่จะหยุดบุหรี่ พบว่าโอกาสที่จะล้มเหลวนั้นสูงมาก นั้นก็คือ ผู้ที่จะขอคำปรึกษานั้นไม่ได้มีความตั้งใจเองที่จะหยุดบุหรี่ เพราะฉะนั้นความสำเร็จ จะสูง ถ้าคนที่ต้องการที่จะหยุดบุหรี่มาขอรับคำปรึกษาโดยตรง เพราะฉะนั้นโดยสรุป ความสำเร็จขึ้นอยู่กับความตั้งใจอันแน่วแน่ของบุคคลนั้น ๆ

และเนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก ในวันที่ 31 พฤษภาคม 2560 ที่จะถึงนี้ โรงพยาบาลมะเร็งลำปาง ร่วมกับภาคีเครือข่ายในจังหวัดลำปาง ได้แก่ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปาง  โรงพยาบาลลำปาง  จัดโครงการเนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก ภายใต้คำขวัญ “บุหรี่ : ภัยคุกคามตอการพัฒนา” Tobacco : a threat to development  ณ มหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนาลำปาง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักศึกษามหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนาลำปาง จำนวน 300 คน ระหว่างเวลา 08.00-11.00 น.กิจกรรมประกอบด้วย การให้ความรู้ถึงพิษภัยของบุหรี่กับสุขภาพ จัดนิทรรศการ การให้คำปรึกษา  ผู้ที่ต้องการเลิกบุหรี่ และกิจกรรมนันทนาการต่างๆ และในช่วงบ่ายวันเดียวกันโรงพยาบาลมะเร็งลำปาง ร่วมกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปาง  โรงพยาบาลลำปาง โรงพยาบาลค่ายสุรศักดิ์มนตรี และห้างสรรพสินค้าเซนทรัลพลาซ่าลำปาง จัดกิจกรรมเนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก ณ ลานรถม้าห้างสรรพสินค้าเซนทรัลพลาซ่าลำปาง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1130 วันที่ 26 พฤษภาคม - 1 มิถุนายน 2560)