หัวใจสําคัญ ของบ้านประหยัดพลังงาน

จำนวนผู้เข้าชม

ในการออกแบบบ้านและอาคารหลังหนึ่งๆสถาปนิกและวิศวกรจะพิจารณาเรื่องการประหยัดพลังงานไว้ระดับหนึ่งแล้วเพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมความร้อนจากสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ต้องใช้ พลังงานในการนำความร้อนออกจากอาคารทั้งแบบที่ใช้เครื่องกลเข้าช่วย (Active Design) และด้วยระบบธรรมชาติ (Passive Design) รวมถึงการเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ประกอบอาคารที่มีประสิทธิภาพสูงในการประหยัดพลังงานตามหลักวิชาการ เพื่อทำหน้าที่ป้องกันความร้อนและความชื้นสะสม ช่วยให้เกิดสภาวะน่าสบาย (Comfort Zone) ไดอย่างเหมาะสม ซึ่งทั้ง 2 ปัจจัยที่กล่าวมานั้นจะไมประสบความสำเร็จหากยังขาดปัจจัยที่สำคัญอีกประการคือ “พฤติกรรมของผู้ใช้อาคาร” นั่นเอง (User Behavior) พฤติกรรมของผู้อยู่อาศัยในบ้านเป็นปัจจัยสำคัญของการประหยัดพลังงาน ถึงแม้บ้านจะไดรับการออกแบบที่ดีใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสูง แต่ผู้อยู่อาศัยกลับไมมีพฤติกรรมการใช้อาคารที่เหมาะสมก็ไมสามารถช่วยให้เกิดการประหยัดพลังงานไดอย่างมีประสิทธิภาพ

หัวใจสำคัญของการประหยัดพลังงานบ้านและอาคาร

1.การออกแบบที่ดี(Design) : การออกแบบด้วยวิธีธรรมชาติ (Passive Design) โดยการใช้หลักสถาปัตยกรรมเขตร้อนชื้นตามสภาพภูมิอากาศของประเทศไทยและที่ตั้งจำเพาะหลีกเลี่ยงการสะสมความร้อนซึ่งเป็นภาระทางพลังงาน เช่น การวางผังไมขวางตะวัน การเปิดรับลมประจำทิศการยื่นกันสาดและชายคาเพื่อป้องกันความร้อน การใช้วัสดุอาคารที่มีการสะสมความร้อนต่ำและมีค่าความเป็นฉนวนกันความร้อนที่ดี วางตำแหน่งพื้นที่สำคัญที่ใช้งานบ่อยในทิศที่ไมสะสมความร้อน เป็นต้น

2. การใช้วัสดุอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสูง (Equipment): การใช้ระบบเครื่องกลช่วยแกปัญหาในส่วนที่ Passive Design ทำไดไมเพียงพอ ตองเลือกใช้วัสดุอุปกณ์ที่ใช้พลังงานต่ำแต่ให้ประสิทธิภาพสูง ไมสะสมความร้อน เช่นการติดตั้งฉนวนกันความร้อนใต้หลังคาที่มีค่าความต้านทานความร้อนไมต่ำกว่า 2.0 m2 C/W เพื่อป้องกันความร้อนจากดวงอาทิตย์ถ่ายเทเข้าสูตัวบ้าน ใช้เครื่องปรับอากาศระบบ Inverter ที่ใช้พลังงานน้อยแต่มีประสิทธิภาพการทำความเย็นสูง ใช้หลอดไฟชนิด LED ที่มีกำลังส่องสว่างสูงแต่ใช้พลังงานไฟฟ้าต่ำ เป็นต้น

3. พฤติกรรมของผู้ใช้อาคาร (User Behavior): ผู้อยู่อาศัยจะต้องใช้งานวัสดุอุปกรณ์อย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสมตรงตามวัตถุประสงค์ ไมใช้งานเกินกว่าสมรรถนะของวัสดุอุปกรณ์และความสามารถของอาคารนั้น อีกทั้งต้องมีการบำรุงรักษาตามระยะเวลาที่กำหนดให้วัสดุอุปกรณ์และอาคารอยูในสภาพที่ดี มีประสิทธิภาพในการทำงานสูงอยูเสมอ เช่น ล้างเครื่องปรับอากาศอย่างสม่ำเสมอลดภาระการทำงานของเครื่องปรับอากาศด้วยการไมวางสิ่งของกีดขวางการระบายความร้อนของคอมเพรสเซอรหรือเมื่อกลับเข้ามาในบ้านพบว่ามีความร้อนสะสมอยูให้เปิดประตูหน้าต่างเพื่อระบายความร้อนออกเสียก่อนจนมีอุณหภูมิลดลงแล้วค่อยเปิดเครื่องปรับอากาศจะช่วยลดภาระการทำความเย็นลง เครื่องปรับอากาศก็จะใช้งานไดยาวนานขึ้น ประหยัดพลังงาน เป็นต้น

จะเห็นว่าบ้านหรืออาคารที่มีประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานนั้นต้องประกอบด้วยปัจจัยทั้ง 3 ประการเป็นหลัก และทำงานสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกันจึงจะทำให้เกิดการประหยัดพลังงานที่แท้จริง หากขาดปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไป เช่น มีการออกแบบที่ดี มีการใช้วัสดุอุปกรณ์ที่ดีในการประหยัดพลังงาน แต่ผู้ใช้มีพฤติกรรมการใช้งานไมถูกต้อง เช่น การใช้งานเกินสมรรถนะ หรือไมเข้าใจวิธีการใช้งาน ก็จะทำให้การประหยัดพลังงานไมเกิดประสิทธิผลอย่างเต็มที่

อยากรู้เรื่องพลังงานสอบถามข้อมูลได้ที่ สำนักงานพลังงานจังหวัดลำปาง อาคารศาลากลางจังหวัด ชั้น2  ถ.วชิราวุธดำเนิน  ต.พระบาท  อ.เมือง  จ.ลำปาง โทร. 054 - 265 -159 E- mail : [email protected]

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1183 วันที่ 15 - 21 มิถุนายน 2561)