'หอมละหนา'บ้านแป้นใต้ ชูจุดขายกินแล้วไม่อ้วน

จำนวนผู้เข้าชม

“ข้าว..ขายยากมาก” คำบอกเล่าที่ว่าการขายข้าวไม่ใช่เรื่องงาย เพราะที่ไหนก็มีแต่ข้าวขายเต็มท้องตลาด

แล้วขายข้าวอะไรให้ได้ราคา ในฐานะผลิตภัณฑ์ชุมชน ?

คำถามที่ท้ายทาย ของกลุ่มวิสาหกิจข้าวกล้องบ้านแป้นใต้ ต.บ้านสา อ.แจ้ห่ม จ.ลำปาง รวมตัวจากชาวบ้านกลุ่มเล็กๆ ทำข้าวกล้องพันธ์หอมล้านนาชื่อทางการค้าว่า “หอมละหนา” ขายเป็นผลิตภัณฑ์สร้างรายได้เข้าชุมชน และเป็นอาชีพเสริมให้กับสมาชิกโรงสีข้าว

วริษษา จิตใหญ่ อดีตผู้ใหญ่บ้านบ้านแป้นใต้ รู้จักกันในชื่อแม่หลวงเล็ก เป็นประธานกลุ่ม โรงสีข้าวกล้องบ้านแป้นใต้ เล่าถึงที่มาของผลิตภัณฑ์ข้าว“หอมละหนา” ว่า เป็นความโชคดีที่บ้านแป้นใต้เป็นหนึ่งพื้นที่ส่งเสริมปลูกข้าวกล้องพันธุ์หอมล้านนา เช่นเดียวกับ บ้านสามขา อำเภอแม่ทะ ซึ่งทางมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา วิทยาเขตลำปาง ได้เข้ามาช่วยเหลือสนับสนุนการปลูกข้าวให้ได้ผลดีด้วยวิธีการปลูกแบบปลอดสารเคมีตั้งแต่ปี 2557 ซึ่งผลผลิตข้าวกล้องได้มีคุณภาพดีมาก

 “เมื่อผลผลิตดี เราก็ต่อยอดด้วยการรวมกลุ่มกันเป็นวิสาหกิจโรงสีข้าว เอาข้าวจากสมาชิกกลุ่มมารวมกันเข้าโรงสีและมีชาวบ้านซึ่งเป็นผู้สูงอายุมาร่วมหุ้น วิสาหกิจขายข้าวกล้องของหมู่บ้าน

ในยุคแรกๆก็ได้รับการสนับสนุนจาก บริษัทปูนซิเมนต์ ซึ่งเป็นโรงงานอุตสาหกรรมที่ตั้งอยู่ในอำเภอแจ้ห่ม มาช่วยสนับสนุนงบประมาณสมทบการทำโรงสีข้าว และให้งบประมาณ และให้ยืมเมล็ดพันธุ์ข้าว เมื่อปลูกแล้วก็ส่งเมล็ดพันธุ์คืน ทำให้เราเติบโตสร้างเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ค่อนข้างเร็วตามเป้าหมายว่าเราจะขายข้าวปีละ 4,000 กิโลกรัม” แม่หลวงเล็กเล่าไปยิ้มไป

 เริ่มแรกๆ ขายข้าวในชุมชนแหละหน่วยงานราชการ รวมถึงขายส่งให้กับบริษัทปูนซิเมนต์ หน่วยงานจากพัฒนาชุมชน และ กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม เข้ามาช่วยหลายด้าน ให้ค่อยๆพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐาน อย. และเข้าเป็นสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ OTOP ที่มีบรรจุภัณฑ์แพคสูญญากาศ ฉลากสินค้าสวยงามระดับมาตรฐานออกสู่ตลาดผู้บริโภคทั่วไป ในแบบของการออกร้านค้าชุมชนในห้างสรรพสินค้า และงานเทศกาล งานส่งเสริมการตลาด ขายในราคากิโลกรัมละ 90 บาท

จุดเด่นของสรรพคุณข้าวกล้อง “หอมละหนา” เป็นข้าวปลอดสารพิษ มีคุณค่าทางโภชนาการสูง และที่สำคัญคือ “ทานแล้วไม่อ้วน” เพราะมีกากใยอาหารสูงเกือบ 2 เท่าของข้าวกล้องทั่วไป มีโปรตีนสูง มีวิตามิน และมีแร่ธาตุเหล็กสูงกว่าข้าวกล้องชนิดอื่น 30 เท่า เพราะมีสารแอนโทไซยานีล (Anthocyanin) ช่วยต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าข้าวหอมมะลิถึง 7เท่า ดังนั้น ผลิตภัณฑ์ข้าวหอมละหนา จึงเป็นที่ภาคภูมิใจของคนบ้านแป้นใต้ที่มีข้าวคุณภาพขายสร้างชื่อเสียงกลับสู่ชุมชน

อีกไม่นาน ข้าวกล้อง 'หอมละหนา' กำลังจะถูกนำไปต่อยอด สร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ หลายหลาย ทั้งสบู่ข้าวกล้อง และข้าวกล้องทอดกรอบคลุกสมุนไพร ยกระดับคุณค่า จากข้าวในนาปี เป็นผลิตภัณฑ์ที่ขายตลอดทั้งปี บ่งบอกว่าลำปางเป็นแหล่งของดี ข้าวดี อาหารดี พบเห็นที่ไหนก็ช่วยอุดหนุนเป็นกำลังใจให้ผลิตภัณฑ์ชุมชน “หอมละหนา” บ้านแป้นใต้ ให้ผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ตั้งใจทำโดยชุมชนให้เติบโตอย่างยั่งยืน

เรื่อง/ภาพ ศชากานท์ แก้วแพร่