บ้านเรือนไทยทรงสวยหลังนี้
ตั้งอยู่ติดกับอาคารฟองหลีในย่านกาดกองต้า นอกจากเคยได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่น
ประจำปี 2550 ประเภทอาคารอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนา
โดยกรรมาธิการสถาปนิกสยามล้านนาแล้ว นี่คือพื้นที่เล็ก ๆ
แห่งหนึ่งที่จะบ่มเพาะความละมุนละไมให้เกิดขึ้นในจิตใจใครสักคน ในนาม “หอศิลป์ลำปาง”
สำหรับคนลำปางจะได้เข้ามาเสพงานศิลป์ด้วยนิทรรศการศิลปะหมุนเวียนตลอดปี
ประวัติของเรือนไทยหลังนี้
เริ่มจากเมื่อครั้งที่จีนบุญ หรือบุญ บุญเจริญ
หอบสัมภาระใส่เข่งไม้ไผ่ใบเล็กเดินทางรอนแรมมาลงหลักปักฐานย่านกาดกองต้าในยุคธุรกิจทำไม้เฟื่องฟู
และได้สะสมทุนจนมั่งคั่งกระทั่งสามารถสร้างอาคารพาณิชย์ที่มีลวดลายฉลุสวยงามในปี
พ.ศ. 2456 ซึ่งอยู่ติดกับอาคารฟองหลี แล้วเปิดเป็นร้านขายของใช้หลายอย่าง
ทั้งสินค้าของไทยและสินค้าจากจีน พม่า และทางยุโรป โดยเฉพาะจากอังกฤษ
จีนบุญแต่งงานกับนางหมู
หญิงชาวพื้นถิ่นลำปาง มีลูกรวม 7 คน หนึ่งในทายาทของท่านได้สมรสกับขุนอุทานคดี
ส่วนทายาทคนสุดท้อง คือ ทนายน้อม สุวสิน ต้นสกุลสุวสิน อดีตนายกเทศมนตรีเมืองลำปาง
ต่อมาบุญมา ซึ่งมีศักดิ์เป็นหลาน ได้รื้อถอนอาคารดังกล่าวในปี พ.ศ. 2520
ด้วยเหตุที่ชำรุดทรุดโทรมตามกาลเวลา
แต่ก็ได้นำส่วนประดับของอาคารไม้เก่าทั้งหมดมาก่อสร้างใหม่เป็นเรือนไทยทรงล้านนาประยุกต์อย่างสวยงาม
และต่อมาตกทอดมาถึงมูลนิธินิยม ปัทมะเสวี
ซึ่งได้อนุรักษ์เชิงสงวนรักษาเรือนไทยหลังนี้ใหม่อีกครั้งหนึ่ง
โดยยังคงรักษากลิ่นอายของความเก่าแก่และเปี่ยมเอกลักษณ์ไว้อย่างครบถ้วน
จนกระทั่งเปิดเป็นหอศิลป์ลำปางเมื่อปี พ.ศ. 2553 นอกจากนี้
ด้านหลังยังมีศูนย์การเรียนรู้ปัทมะเสวีสำหรับเด็ก ๆ และครอบครัวอีกด้วย
ภายนอกที่มองเห็นเป็นเรือนไทยงามเด่น
ก้าวผ่านไปด้านในจะพบว่า
หอศิลป์ลำปางเปิดกว้างสำหรับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้สนใจงานศิลปะทุกสาขา
โดยไม่จำกัดวัย ไม่จำกัดเพศ ไม่จำกัดคุณวุฒิใด ๆ
เป็นสถานที่แสดงออกทางความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ในเชิงศิลป์สำหรับศิลปิน นักเรียน
และนักศึกษา
ได้มีพื้นที่แสดงผลงานที่ต้องการจะถ่ายทอดความรู้ความชำนาญไปยังผู้ที่สนใจ
นำไปต่อยอดให้กว้างขวาง เป็นประโยชน์ต่อสังคม ที่สำคัญ
ยังเป็นศูนย์รวมงานศิลปะชิ้นเยี่ยมของล้านนาที่หาโอกาสชมได้ไม่ง่ายนัก
ทั้งนี้
ผลงานศิลปะที่อยู่ในขอบข่ายของการนำเสนอ ได้แก่ จิตรกรรม ประติมากรรม วาดเส้น
ภาพถ่าย กราฟิกดีไซน์ ออกแบบผลิตภัณฑ์-อุตสาหกรรม ศิลปหัตถกรรม การแสดง ดนตรี
การพูด การเขียน คหกรรม งานประดิษฐ์ต่าง ๆ หนังสั้น สื่อมัลติมีเดีย สื่อดิจิตัล
งานศิลปะนิพนธ์ เป็นต้น
หอศิลป์ลำปางยังประกาศเจตนารมณ์ชัดแจ้งว่า
จะเป็นเหมือนสะพานเชื่อมต่อคนลำปางทุกรุ่นทุกวัยให้ได้มาแบ่งปันประสบการณ์
ย้อนรอยศิลปกรรมในอดีต เชื่อมสู่ปัจจุบัน
และทอดยาวไปสู่อนาคตอย่างมีความเข้าใจในรากเหง้าทางวัฒนธรรม
รวมทั้งที่มาที่ไปของงานศิลปกรรม ซึ่งนับวันจะมีความหลากหลายมากขึ้น
และเพื่อเติมเต็มช่องว่างระหว่างคนต่างยุคต่างสมัยให้มีความใกล้ชิดกัน
สำหรับในเดือนสิงหาคมนี้
หอศิลป์ลำปางกำลังจัดแสดงนิทรรศการ “จากสายเปลไกว...” โดยศิลปิน อ. สมพงษ์ ตันติกุลวรชัย
นำเสนอบทบาทของแม่จากการตีความของศิลปิน จัดแสดงตั้งแต่วันที่ 3 สิงหาคม
จนถึงวันที่ 1 กันยายนนี้ ต่อจากนั้น วันที่ 7-29 กันยายน พ.ศ. 2556
จะจัดแสดงนิทรรศการ “ภาพถ่าย+ภาพฝัน” โดยคณะวิจิตรศิลป์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หอศิลป์ลำปางเปิดให้ชมวันอังคาร-ศุกร์
เวลา 13.00-18.00 นาฬิกา และวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 13.00-21.00 นาฬิกา โดยไม่เสียค่าเข้าชม