คนข่าวหลงยุค

พูดเลย ในโมงยามที่กำลังผ่านไป พร้อมๆกับความฉาบฉวยของสื่อที่ทำข่าวเป็นอาชีพ พวกเขาได้แปรข่าวคุณภาพ เป็นข่าวขยะ ไม่ใส่ใจคนบริโภคข่าวสารที่ฉลาดขึ้น มีความรู้เท่าทันสื่อมากขึ้น แต่คนข่าวบางคนยังล้าหลัง แสดงผลการทำงานต่ำกว่ามาตรฐาน หลายเรื่องที่แหล่งที่มาของสิ่งที่เขาเรียกว่าข่าว เกิดขึ้นที่นี่ ลำปาง เมืองที่ทุกคนเฝ้าจับตามองว่าเป็นนครแห่งความสุข แต่ข่าวสารกลับหาสาระไม่ได้ สะท้อนสติปัญญาของคนทำข่าวที่ยังหลงยุคอย่างน่าเป็นห่วงยิ่ง

วันเวลาผ่านไปอย่างรวดเร็วเสียเหลือเกิน แป๊บๆปี 2557 ก็จะหมดไป เงาของปีใหม่ก็เริ่มจะโผล่เข้ามาให้เห็น จะว่าไปแล้วช่วงปีที่ผ่านมาจังหวัดลำปางดูจะมีหลายข่าวที่ยึดพื้นสื่อได้ไม่น้อย โดยเฉพาะข่าวในโลกอินเตอร์เนตที่แชร์กันสนั่นเมืองผ่านโซเชียลมีเดียที่ฮิตไม่เลิกอย่าง Facebook

เมื่อ ภูมิทัศน์สื่อเปลี่ยนไป มีการเกิดของสื่อใหม่อย่างอินเตอร์เนตทำให้โลกไร้พรมแดนในการส่งต่อข่าวสาร และยิ่งเมื่อก้าวเข้าสู่สื่อสังคมออนไลน์ที่ทุกคนสามารถเป็นนักข่าวได้ ขอเพียงแค่มีกล้องถ่ายรูปและพื้นที่สื่อ ทำให้ใครๆก็ทำสื่อได้ ทุกคนสามารถเป็นนักข่าวได้ และหลายครั้งที่นักข่าว(อาชีพ)ก็ฉาบฉวยที่จะหยิบยกเนื้อหาที่ถูกส่งต่อในโลก โซเชียลมาเป็นข่าว เพียงเพราะดูจากจำนวนการแชร์ โดยไม่ได้ตรวจสอบข้อเท็จจริง ซึ่งก็ทำให้หงายเงิบกันมาก็หลายครั้งไม่ว่าจะเป็นสื่อหัวเขียวที่นำรูปแผ่น ดินไหวซึ่งเป็นภาพที่เกิดขึ้นที่ต่างประเทศ แต่แค็ปชันว่าเหตุเกิดที่ประเทศไทย ?!

ย้อนหลังไปเมื่อปี 2549 (ราว 8 ปีที่ผ่านมา) ในยุคนั้นสมัยนั้น เฟสบุ๊ค อินสตราแกรม ทวิตเตอร์ยังไม่เกิด จะมีก็เพียงอินเตอร์เนต เว็บไซด์ เว็บบอร์ด ที่กระจายข่าวสารได้ในเวลาข้ามคืน แร็ค ลานนา จำได้ว่า ตอนนั้นมีข่าวที่ฮอตมากข่าวหนึ่ง สร้างกระแสความฮือฮาได้นานนับสัปดาห์ เมื่อมีข่าว

“พบตัวประหลาดตกจากฟากฟ้าขณะพายุฝนพัดกระหน่ำอย่างรุนแรง เรืองแสงคล้ายผีพุ่งไต้ หล่นตุ๊บแถวข้างบ้าน ตื่นเช้ามาพบเคลื่อนที่จากจุดที่ตกมาอยู่หน้าบันไดบ้าน ดูเหมือนสิ่งมีชีวิตลักษณะคล้ายหนอน ขนาดใหญ่เท่าฝ่ามือ สีขาวขุ่นมีแกนคล้ายน้ำแข็งอยู่ภายใน สุดประหลาดพอจับจะหดตัว แต่พอใส่ในขวดโหลตัวจะพองใหญ่ขึ้น เจ้าของเชื่อให้โชคลาภจุดธูปบูชา ขณะที่ชาวบ้านแห่ดูพูดเป็นเสียงเดียวกันเกิดมาเพิ่งจะเคยเห็น”

เจ้าตัวประหลาดนี้พบทั้งที่ อุทัยธานี กรุงเทพฯ และตามข่าวบอกว่าพบอีกหลายจังหวัด ซึ่งหลายคนบอกว่าอาจเป็นสิ่งมีชีวิตจากต่างดาว จะส่งให้นาซ่าตรวจสอบ !!

จนในที่สุด มีผู้มาเฉลยก่อนที่เราจะส่งสิ่งนี้ไปตรวจสอบบอกว่า นี่เป็น แผ่นเจลลดไข้ที่ถูกแช่น้ำจนมันบวม แต่จนแล้วจนรอดผู้ที่มีความเชื่อฝังลึกก็หาได้เชื่อไม่ กลับเอาเศษวุ้นมาคลุกข้าวกิน เอาน้ำแช่วุ้นมาดื่ม !!!

ฉะนั้นหนึ่งในหน้าที่ของสื่อคือนำเสนอข้อเท็จจริงที่ครบถ้วน รอบด้าน มีคุณค่าข่าวที่จะเติมเต็มสติปัญญาของผู้คน มากกว่าที่จะสะท้อนสติปัญญาของคนทำข่าว

เมื่อเวลาผ่านไป การผลิตข่าวกลายเป็นอุตสาหกรรม คนข่าวต้องตอบสนองการเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัลที่แทบจะต้องเสิร์ฟข่าวให้ผู้เสพสื่อเกือบทุกนาที โดยเฉพาะในยุคที่เครื่องมืออัพเดทข่าว ส่งข่าว อยู่ในกำมือ เพราะเครื่องมือสื่อสารมีราคาถูกและใช้กันไปทั่ว ไม่เว้นแม้กระทั่งเด็ก ป.3 ฉะนั้นจึงไม่แปลกหากจะมีข่าว “ที่ไม่ควรจะเป็นข่าว” ยึดพื้นที่สื่ออย่างที่ผ่านมา จนคำว่า “คุณค่าข่าว” ดูจะไม่มีความหมาย เพราะหลายครั้งที่ผู้ที่ทำหน้าที่คัดกรองข้อเท็จจริงอย่างนักข่าว กลับนำเสนอประเด็นอย่างฉาบฉวย ไม่นึกถึงผลกระทบต่อผู้ที่เป็นข่าวรวมไปถึงผู้ที่ได้รับผลกระทบ คิดแต่เพียงแค่ยอดกดไลค์ กดแชร์ โดยใช้ภาษาที่พาดหัวล่อให้กดแชร์ โดยที่หลายคนไม่ได้อ่านเนื้อหา

นักข่าวคือผู้ที่นำเสนอความจริง แต่ถ้าไม่นำเสนอความจริงให้ครบด้าน ประกอบการความต้องการ Content ข่าวในเชิงอุตสาหกรรมที่พื้นที่ข่าวที่มีอย่างไม่จำกัดในโลกอินเตอร์เนต ทำให้หลายครั้งนักข่าวเองก็ทำหน้าดุจดั่งพีอาร์ ที่ทำหน้าที่การตลาดยัดเยียดข้อมูลให้กับผู้บริโภคโดยอาศัยความน่าเชื่อถือในจรรยาบรรณวิชาชีพ จนผู้เสพข่าวสารในยุคปัจจุบันต้องกลั่นกรองเนื้อหาเอง สร้างภูมิต้านทานและเลือกเสพข่าวอย่างมีสติ  หลายครั้งที่ข่าวที่หลุดออกจากพื้นที่ลำปาง มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่าเรื่องแบบนี้ก็เป็นข่าวด้วยหรือ ไม่ว่าจะเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดจากความไม่รู้ในปรากฏการณ์นั้น แต่หากทำหน้าที่สอบถามผู้รู้ก็อาจจะได้คำตอบ และมุมมองที่น่าสนใจได้มากกว่าสร้างความงมงายให้สังคมไปวันๆ

เพราะหากนักข่าวหันหลังให้กับจรรยาบรรณวิชาชีพ ก็คงไม่ต่างอะไรกับนักการตลาดที่ทำทุกวิถีทางเพื่อแลกกับยอดขายเท่านั้น