คนปันง้าวฟิต ออกแรงลดโรคร้าย

ชาวบ้านบ้านปันง้าว  อำเภอห้างฉัตร  ทุกคน ร่วมใจกันปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดโรคมะเร็ง  โรคความดันโลหิตสูง  โรคหัวใจและหลอดเลือด  หันมาออกกำลังกายและรับประทานผักเพื่อสุขภาพ  ล่าสุดไม่พบผู้ป่วยรายใหม่เกิดขึ้น แถมผู้ป่วยรายเก่ายังหายจากโรคอีกด้วย

บ้านปันง้าว หมู่ที่ 7 ตำบลห้างฉัตร อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง ซึ่งเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่    มีประชาชากรมากถึง  1,879 คน  มีจำนวน  503  ครัวเรือน  หมู่บ้านแห่งนี้ได้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในหลายด้าน  โดยเฉพาะการดูแลสุขภาพ  ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน  การออกกำลังกาย  จนทำให้ประชาชนในหมู่บ้านมีสุขภาพดีขึ้น  โดยหมู่บ้านแห่งนี้ได้มีการร่วมโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดโรคมะเร็ง  โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด  ซึ่งหลังจากได้ดำเนินโครงการมาเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้ว  ปัจจุบันจากการคัดกรองประชาชนที่มีอายุ  15  ปีขึ้นไป  ไม่พบผู้ป่วยรายใหม่เกิดขึ้นในหมู่บ้านอีกเลย  ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านี้พบผู้ป่วยมะเร็ง  โรคความดันโลหิตสูง  โรคหัวใจและหลอดเลือด และกลุ่มเสี่ยงเป็นจำนวนมาก

นายศักดิ์  สอนปิงคำ  ผู้ใหญ่บ้านบ้านปันง้าว  กล่าวว่า  ประชาชนบ้านปันง้าวแห่งนี้   ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างและค้าขาย  เนื่องจากมุ่งแต่ทำมาหากิน ที่ผ่านมาคนในหมู่บ้านไม่ค่อยสนใจเรื่องสุขภาพเท่าที่ควร ทำให้ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงเป็นอันดับต้นๆ  รองลงมาคือโรคเบาหวาน  โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง  โรคหลอดเลือดสมอง  โรคไตวาย  และโรคหัวใจ  ซึ่งโรคเหล่านี้สามารถป้องกันและรักษาได้  หากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดำรงชีวิต    จึงได้มีนโยบายที่จะพัฒนาคุณภาพชีวิตคนในหมู่บ้าน ตนได้ยอมสละเวลาในการประกอบอาชีพ  ทำให้รายได้บางส่วนของตัวเองหายไป แต่สิ่งที่ได้คือคนในชุมชนมีสุขภาพที่ดีและมีรอยยิ้ม 

ผู้ใหญ่บ้านเริ่มต้นจากการเข้าไปร่วมมือกับสาธารณสุขจังหวัดลำปางและโรงพยาบาลห้างฉัตร  ได้มีการพูดคุยวิเคราะห์ปัญหา ทั้งผลดีและผลเสีย  จึงได้เกิดโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดโรคมะเร็งโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด  จึงได้ประสานงานกับ อสม.  คณะกรรมการหมู่บ้าน แม่บ้าน วัดบ้านปันง้าว โรงเรียนบ้านปันง้าว ผู้สูงอายุ  และแกนนำต่างๆในหมู่บ้าน ร่วมกับโรงพยาบาลห้างฉัตร  ร่วมกันปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคนในหมู่บ้าน  เพื่อหาทางออกให้กับปัญหาด้านสุขภาพที่เกิดขึ้น

หลังจากได้มีการบูรณาการในการขับเคลื่อนกันทุกฝ่ายแล้ว  ก็ได้เริ่มจัดทำแผนการดำเนินงาน  โดยได้เริ่มลงพื้นที่รณรงค์และประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนปรับเปลี่ยนพฤติกรรม  มีการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดูแลสุขภาพในครอบครัว  โดยการปลูกผักอย่างน้อย 3 ชนิดไว้กินเองในทุกหลังคาเรือน  จัดทำแปลงปลูกผักรวมของหมู่บ้าน  ให้หันมากินผักและผลไม้ 5 สี  ลดอาหารหวาน  มัน  เค็ม  หันมาดื่มน้ำสมุนไพรแทนการดื่มน้ำอัดลมและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทั้งที่บ้านและงานต่าง ๆ ที่จัดขึ้นภายในหมู่บ้าน  รวมถึงต้องมีการออกกำลังกายเป็นประจำ  จนกลายเป็นสัญญาประชาคมที่ทุกคนต้องปฏิบัติร่วมกัน  โดยมีมาตรการทางสังคมคอยดูแลและควบคุม  นอกจากนี้ยังได้มีการทำนวัตกรรมการปั่นจักรยานทำกระดาษสา  โดยใช้จักรยานมาทำเป็นเครื่องปั่นกระดาษที่ไม่ใช้แล้ว  แล้วนำมาปั่นทำเป็นกระดาษ  แล้วนำกระดาษไปประดิษฐ์เป็นงานฝีมือต่าง ๆ สร้างรายได้ให้คนในชุมชน  และเป็นการออกกำลังกายอีกด้วย

ด้านนางหลาน ไชยลังกา  กล่าวว่า เมื่อก่อนเป็นโรคเบาหวาน ไขมัน ได้รับการแนะนำจาก อสม. ให้ทานผักมากๆ ไม่ทานเค็ม หวาน มัน ออกกำลังกายด้วยการปั่นจักรยาน พอเริ่มทำอาการก็ดีขึ้นเรื่อยๆ จนปัจจุบันโรคได้หายไป ไม่ต้องทานยาเหมือนที่ผ่านมา

นางบัว เรือนกุณา กล่าวว่า ตนเองได้รับการตรวจสุขภาพและอยู่ในกลุ่มเสี่ยงของการเกิดโรค หมอได้แนะนำให้ปลูกผักไว้ทานเอง และออกกำลังกาย จึงได้ลองทำตามคำแนะนำดู ซึ่งก็ได้ผลจริงความดันลดลง ไม่ต้องกินยาอีกต่อไป

(หนังสือพิมพ์ลานนาโพสต์ ฉบับที่ 1026 วันที่ 1  -  7  พฤษภาคม  2558)