ปั้น‘แจ้ห่มEco City’ชุมชน-เมืองนิเวศน่าอยู่

จำนวนผู้เข้าชม

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) มีแผนขับเคลื่อนโครงการเมืองสิ่งแวดล้อมยั่งยืน ภายใต้ โครงการเมืองนิเวศ (Eco City) ซึ่งจัดทำแนวทางและรูปแบบการพัฒนาเมืองและชุมชนตามแนวคิดต้นแบบเมืองนิเวศไปสู่การปฏิบัติ ในพื้นที่นำร่องต้นแบบเมืองนิเวศที่มีการจัดทำแผนและผังต้นแบบเมืองนิเวศไปแล้ว 2 พื้นที่ในปี 2562 คือเทศบาลนครนครสวรรค์ จ.นครสวรรค์ และเทศบาลตำบลน้ำเชี่ยว จ.ตราด

เป็นเรื่องที่น่ายินดี ในปี พ.ศ.2562 -2563 พื้นที่ องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองมาย จังหวัดลำปางได้รับเลือกเป็นพื้นที่ในโครงการฯ นำเสนอแผนแม่บทการจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนเพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมต่อคณะ รัฐมนตรีเพื่อใช้เป็นกรอบการดำเนินงานด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนในระยะ 20 ปี และที่สำคัญจะจัดทำแผนผังภูมินิเวศเพื่อจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนเชิงนิเวศ โดยกำหนดการใช้ประโยชน์พื้นที่เพื่อการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาระบบนิเวศ ในพื้นที่ภาคเหนือเพื่อ ป้องกัน แก้ไขปัญหา  รวมถึงการสร้างโอกาสให้กับประชาชนและชุมชนนำไปสู่การสร้างรายได้บนฐานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมพื้นถิ่น และอัตลักษณ์วัฒนธรรมของพื้นที่

 

ปรีชา สมชัย นายอำเภอแจ้ห่ม เปิดเผยว่า เป็นความโชคดีที่ ต.เมืองมาย อ.แจ้ห่ม จ.ลำปาง ได้รับเลือกให้เข้าร่วมโครงการนี้ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะพื้นที่ยังมีสภาพแวดล้อมที่ดี ความอุดมสมบูรณ์ เป็นป่าต้นน้ำ ลักษณะของเมืองยังเป็นชุมชนเล็กๆ และประชาชนในชุมชนมีส่วนร่วมที่ดีในทุกด้าน นับเป็นโอกาสของการพัฒนาพื้นที่ในแนวของการทำเมืองต้นแบบ หลายๆมิติ ที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการตัวเอง ทั้งสิ่งแวดล้อม สังคม รวมไปถึงเศรษฐกิจ การท่องเที่ยว

โครงการเมืองนิเวศ (Eco City) ที่อำเภอแจ้ห่ม ได้รับความสนใจและความร่วมมือจากหลายหน่วยงาน โดยมีหน่วยงาน สผ. เป็นพี่เลี้ยงในการทำแผนพัฒนาชุมชนต้นแบบที่เหมาะสมกับพื้นที่ มีนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ลำปาง มาทำงานวิจัยพัฒนาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม และความร่วมมืออีกหลายหน่วยงาน ซึ่งทาง อบต.เมืองมาย เจ้าของพื้นที่เป็นหน่วยงานหลัก ซึ่งทางอำเภอก็ถือว่าโครงการนี้จุดประกายแรงขับเคลื่อนอำเภอแจ้ห่มด้วยเช่นกัน

 

“อำเภอแจ้ห่มมีศักยภาพเป็นเมืองที่น่าอยู่ ที่นี่เป็นป่าต้นน้ำ มีแหล่งท่องเที่ยวที่โดดเด่น แต่ละปีมีนักท่องเที่ยวเข้าเยือนจำนวนมาก แต่ยังขาดการเติมเต็มสนับสนุนให้คนในพื้นที่และชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการชุมชน ซึ่งประชาชนอาจจะเข้าใจว่ารัฐมีหน้าที่ดูแลจัดการให้ แต่หากกลับมุมใหม่ให้คนในระดับพื้นที่ชุมชนทำโครงการพัฒนาที่เขาอยากได้อยากทำขึ้นมายังส่วนราชการหรือหน่วยงานที่มีทุนสนับสนุนก็จะเป็นเรื่องที่ดี เพราะการพัฒนาจะตรงตามบริบทชุมชน อัตลักษณ์ของชุมชนไม่หายไปกับการพัฒนา  โครงการเมืองนิเวศ (Eco City) จะเป็นแนวทางให้มีความเข้าใจในการพัฒนาบ้านเมืองแบบมีส่วนร่วม แจ้ห่มจะเป็นเมืองน่าอยู่ เมืองต้นแบบที่คนในชุมชนมีส่วนผลักดัน ขณะนี้มีการประชุมเดินหน้าโครงการไป สองครั้งเพื่อสร้างการรับรู้ในพื้นที่ว่า โครงการเมืองนิเวศ (Eco City) เป็นอย่างไร ซึ่งชาวเมืองมาย และในแจ้ห่มเริ่มรับรู้กันมากขึ้น”

ตำบลเมืองมาย อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอแจ้ห่ม 18 กิโลเมตร  และห่างจากอำเภอเมือง 58  กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ 175 ตารางกิโลเมตร (ประมาณ 109,375 ไร่) พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าและทำการเกษตร มีชื่อเสียงในด้านงานหัตถกรรมจักสานไม้ไผ่ลวดลายเป็นอัตลักษณ์  สถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงคือ เขื่อนกิ่วลม แต่ยังมี ถ้ำป๊กกะล่ง บ้านแม่เบิน, น้ำตกตาดหมอก  บ้านนาไหม้, ถ้ำหล่มอาง บ้านไผ่แพะ เหล่านี้มีศักยภาพที่พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวได้ในอนาคต ส่วนด้านการจัดการพื้นที่และชุมชน มีความโดดเด่นเรื่องความร่วมมือในการจัดการขยะชุมชนและการจัดการน้ำ

 

เป้าหมายของโครงการเมืองนิเวศ (Eco City) ที่เมืองมาย จะมีการพิจารณาจากระบบนิเวศ ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม และชุมชนในภาพรวม ให้ครอบคลุมความยั่งยืน 3 ระดับ คือ คุณภาพชีวิตเศรษฐกิจ สังคม ประชาชน  ไปสู่ความยั่งยืนด้านกายภาพ ระบบผังเมือง และระบบนิเวศของตำบลเมืองมาย โดยเน้นการทำงานเชิงกระบวนการที่มีตัวชี้วัด มีแนวทางไปสู่ความเป็นเมืองนิเวศที่มีศักยภาพในการอนุรักษ์ และใช้ทรัพยากรพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ลดควบคุมมลพิษ สิ่งแวดล้อม ซึ่งอยู่ระหว่างเริ่มต้นวางแนวทาง ที่น่าสนใจและต้องติดตาม ความคืบหน้า ลานนา Bizweek จะ นำเสนอต่อไป

เมืองนิเวศต้นแบบของลำปาง จะเป็นแค่ความฝัน หรือเป็นจริงอยู่ที่ชุมชนต้องเข้มแข็ง