ใช้ความสามัคคีบริหารจัดการน้ำ ที่"บ้านแม่กอน"

จำนวนผู้เข้าชม

1.นายนพวัชร สิห์ศักดา-นายวิรุฬ พรรณเทวี เยี่ยมชมฝายอุปโภคบริโภค

2.นายอินทร บุญยศ

3.ระบบท่อ PE เข้าสู่พื้นที่ทางการเกษตร

4.ชาวบ้านสาธิตการทำฝายเพื่อการเกษตร

5.ถังบรรจุน้ำเพื่อส่งต่อน้ำให้แก่ 5 หย่อมบ้าน

6.ชาวบ้านกับพืชผลทางการเกษตร

 

แม้ว่า "บ้านแม่กอน" หรือ "บ้านแม่ก๋อนหมู่" ตำบลทุ่งข้าวพวงในเขตอุทยานแห่งชาติผาแดง จะเป็นพื้นที่ต้นน้ำ ของอำเภอเชียงดาว อีกทั้งยังเป็นบ้านแรกที่รับน้ำจากลุ่มน้ำแม่กอนหลวง 4 ลำน้ำหลัก คือ ลำน้ำแม่กอนหลวง ลำน้ำแม่กอนกลาง ลำน้ำแม่กอนน้อย และลำนำห้วยเฮี้ย มีต้นทุนน้ำไหลรวม 3.79 ล้านลิตร/วัน (ข้อมูล ณ วันที่ 24 มีนาคม 2563) ก่อนจะไหลลงสู่แม่น้ำปิง  หนึ่งในแม่น้ำสายสำคัญที่ไปบรรจบเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา แต่กลับประสบปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภคและทำการเกษตร

 

ด้วยเหตุนี้ปี 2563 จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ และพะเยา เสนอให้ สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระสืบสานแนวพระราชดำริ ดำเนินโครงการพัฒนาชนบทเชิงพื้นที่ประยุกต์ตามพระราชดำริ (พชร.) เพื่อสร้างต้นแบบในพื้นที่ของจังหวัด ในการดำเนินโครงการพัฒนาเร่งด่วน ซึ่งแล้วเสร็จทั้ง 3 จังหวัด และอยู่ในระหว่างการทำแผนพัฒนาต่อยอดอาชีพในระยะต่อไป ซึ่ง "บ้านแม่กอน" ได้รับการบรรจุให้อยู่ในโครงการซ่อมแซม ปรับปรุง เสริมศักยภาพระบบส่งน้ำด้วยท่อเพื่อการอุปโภคบริโภคในครัวเรือน ด้วยเช่นกัน ในโอกาสนี้ทาง สถาบันฯ ปิดทองหลังพระฯ  โดย นายนพวัชร สิห์ศักดา ที่ปรึกษาสถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ  ได้นำคณะสื่อสัญจรศึกษาดูงาน "ชุมชุนเข้มแข็ง สิบสานแนวพระราชดำริ" ภายใต้โครงการพัฒนาชนบทเชิงพื้นที่ประยุกต์ตามแนวพระราชดำริ (พื้นที่ขยายผล) โดยได้รับเกียรติจาก นายวิรุฬ พรรณทวี รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ พร้อมด้วย นายศรัณยวิทย์ ทอดเสียง หัวหน้าอุทยานแห่งชาติผาแดง ฯลฯ ร่วมชมฝายเกษตร-ฝายอนุรักษ์ โดยชุมชุนมีส่วนร่วม รวมถึงการศึกษาวิถีชีวิตชุมชน ชาติพันธุ์ต่างๆ ใน 7 หย่อมบ้าน

 

นายนพวัชร สิห์ศักดา ที่ปรึกษาสถาบันฯ ปิดทองหลังพระฯ กล่าวว่า  เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม 2561 ที่ผ่านมา คณะรัฐมนตรีสัญจรที่จังหวัดเชียงราย เห็นชอบแผนปฏิบัติการด้านการแก้ไขปัญหายาเสพติดชายแดนภาคเหนือแบบเบ็ดเสร็จ (พ.ศ.2562-2565) ได้กำหนดให้นำการพัฒนาทางเลือกด้วยศาสตร์พระราชา มาเป็นมาตรการหนึ่งในการแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยมอบหมายให้สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระสืบสานแนวพระราชดำริ รับผิดชอบด้านการสร้างคนและระบบการพัฒนา รวมถึงการประยุกต์ใช้แนวพระราชดำริ สร้างความเข้าใจแก่หน่วยงานราชการผู้นำท้องที่ ท้องถิ่น ในพื้นที่ 4 จังหวัด คือ เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน และพะเยา  19 อำเภอ 119 ตำบล

ภายหลังการอบรม ผู้ผ่านการอบรมที่ได้เรียนรู้การทำงานแบบปฏิบัติจริงได้เสนอโครงการแก้ปัญหาเร่งด่วนที่ตรงกับความต้องการของชุมชน 57 โครงการ เป็นโครงการที่สมทบงบประมาณร่วมกันระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสถาบันฯ ปิดทองหลังพระฯ ในสัดส่วน 60:40 ผ่านความเห็นชอบจากคณะทำงานกลั่นกรองโครงการฯ เป็นโครงการด้านการพัฒนาระบบน้ำทั้งหมด มีผู้รับประโยชน์ 15,363 ครัวเรือน พื้นที่การเกษตร 19,563 ไร่  ดำเนินการแล้วเสร็จ 23 โครงการ อยู่ระหว่างการทำแผนพัฒนาต่อยอดหลังมีระบบน้ำแล้ว

 

"สำหรับที่หมู่บ้านแม่กอน ปัญหาที่มีการสำรวจแต่ละหย่อมบ้านที่สรุปได้คือเกิดจากระบบประปาภูเขา ชำรุดเสียหาย อุดตัน ระบบส่งน้ำมีขนาดเล็ก ไม่มีฝายกั้นน้ำเข้าท่อ ปริมาณน้ำในลำน้ำลดลงช่วงหน้าแล้ง หน้าฝนน้ำเป็นสีแดงต้องผ่านการกรองก่อนนำไปใช้ การขาดแคลนน้ำใช้จึงเป็นเรื่องเร่งด่วนที่ต้องแก้ไขอันดับแรก จึงจัดทำโครงการ Quick Win ด้วยการทำระบบน้ำอุปโภคบริโภคและการเกษตรให้สำเร็จเห็นผลเป็นรูปธรรม เพื่อสร้างความเชื่อมั่น ความศรัทธา และการมีส่วนร่วมของชาวบ้านก่อนที่จะเกิดการพัฒนาระยะต่อไปเริ่มตั้งแต่วันที่ 18 มีนาคม 2563 เป็นต้นมา มีการดำเนินงานไปแล้ว 3 ระยะ" นายนพวัชร เผย

 โดยระยะที่ 1 เป็นงานซ่อมแซม ปรับปรุงระบบส่งน้ำ 5 หย่อมบ้าน ได้แก่หย่อมบ้านลีซู สันต้นเปา ดอยนาหลวง ดอยจะลอ และคนเมือง ผู้รับประโยชน์ 219 ครัวเรือน ได้ระบบส่งน้ำดีขึ้นไม่รั่วซึม ระยะที่ 2 งานสร้างฝายน้ำอุปโภคบริโภคและฝายเกษตร 3 ลำน้ำ ได้แก่ลำน้ำกอนหลวง กอนกลางและกอนน้อยเป็นฝายอุปโภค บริโภค 3 ตัว ฝายเกษตร 3 ตัว และต่อระบบส่งน้ำ 5 จุด ทำให้ชาวบ้าน 7 หย่อมบ้าน 325 ครัวเรือน มีน้ำกินน้ำใช้เพียงพอตลอดปี ซึ่งการจัดสร้างฝายน้ำเพื่อการเกษตร 3 ตัว ผู้รับประโยชน์ 25 รายเนื้อที่ 139.5 ไร่ ได้น้ำไปใช้ในแปลงเกษตรอย่างเพียงพอ ผลผลิตทางการเกษตรเพิ่มขึ้นเกษตรกรมีรายได้เพิ่มจากการปลูกข้าวและพืชหลังนา  และระยะที่ 3 เป็นการต่อระบบท่อ PE ลำน้ำกอนหลวง ระยะทางรวม 6.25 กิโลเมตร เริ่มดำเนินการหลังจากชาวบ้านว่างเว้นจากฤดูการทำนา

 

ในฐานะผู้นำชุมชุน นายอินทร บุญยศ ผู้ใหญ่บ้านแม่กอน หมู่ 2 ต.ทุ่งข้าวพวง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ กล่าวด้วยความภาคภูมิใจว่า สิ่งสำคัญที่ทำให้โครงการทั้ง 3 ระยะแล้วเสร็จในเวลาไม่นาน เกิดจากการสละแรงงานของชาวบ้านร่วมกันโดยไม่มีค่าจ้าง กับความร่วมมือจากหลายหน่วยงานในพื้นที่ ได้แก่ ทหารม้า ฉก.ม.4 ชุดพลังมวลชน 3203 ชุดปฏิบัติการกิจการพลเรือนที่ 307 อุทยานแห่งชาติผาแดง ตชด. แพทย์ รพ.สต. เจ้าหน้าที่เทศบาลตำบลทุ่งข้าวพวง อส. ซึ่งภายหลังจากที่ระบบน้ำในหมู่บ้านได้รับการแก้ไขไปเรียบร้อยแล้ว จากนี้ได้มีการวางแผนร่วมกันในชุมชนว่าจะทำการขุดบ่อเลี้ยงปลา, เลี้ยงหมู และปลูกพืชผลทางการเกษตรเพิ่ม เน้นไว้สำหรับใช้อุปโภค บริโภคในครัวเรือนแบบพอเพียง ถ้าเหลือจึงนำไปจำหน่ายต่อไป

“ทั้งนี้ บ้านแม่กอน มีชาวบ้านที่อาศัยประกอบด้วย 7 ชนเผ่าได้แก่ ลาหู่แดง ลาหู่ดำ ลาหู่เหลือง ไทใหญ่ กะเหรี่ยง ลีซู คนเมือง ที่แยกอาศัยอยู่ตามหย่อมบ้านต่างๆ 7 หย่อมบ้านได้แก่ หย่อมบ้านดอยจะลอ, หย่อมบ้านใหม่พัฒนา, หย่อมบ้านสันต้นเปา, หย่อมบ้านดอยนาหลวง, หย่อมบ้านกะเหรี่ยง, หย่อมบ้านลีซู, และหย่อมบ้านแม่ก๋อน มีจำนวนรวมประชากร 1,521 คน หลังคาเรือนทั้งสิ้น 321 หลังคาเรือน อาศัยอยู่จริง 273 หลังคาเรือน” นายอินทร กล่าว