ประกาศขาย “บ้านเสานัก” พิษโควิดกระทบ ต้องปิดบ้านงดเข้าเยี่ยมชม อีกทั้งบ้านทรุดโทรมต้องใช้งบประมาณในการซ่อมแซมจำนวนมาก

จำนวนผู้เข้าชม

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ขณะนี้บ้านเสานัก ซึ่งเป็นบ้านโบราณเก่าแก่ ของจังหวัดลำปางได้ ติดป้ายประกาศขายบ้าน บริเวณประตูรั้วหน้าบ้าน ว่า “ขายบ้านหลังนี้ ที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้าง 1 ไร่ 3 งาน 41 ตารางวา ไม่มีนายหน้า ติดต่อตรงที่นายทวี บุตราช เบอร์โทรศัพท์ 0989193123”

จากการสอบผู้ดูแลบ้านเสานัก เปิดเผยว่าหลังจากสถานการณ์โควิดมาต่อเนื่อง ส่งผลให้บ้านเสานัก ต้องปิดให้เข้าชมบริเวณเรือนโบราณบ้านเสานักตั้งแต่ปี 2563 มาจนถึงขณะนี้ ทางเจ้าของบ้านเสานักได้ปิดให้บริการเข้าชมบ้านเสานักอย่างเป็นทางการแล้ว เนื่องจากบ้านเสานักมีความทรุดโทรมอย่างมาก และอยู่ระหว่างรอดำเนินการซ่อมแซม

ทั้งนี้ ทราบว่าก่อนหน้านี้ทางเจ้าของบ้าน และผู้ดูแล ได้พยายามซ่อมแซมบ้านเสานักมาอย่างต่อเนื่อง แต่ต้องยอมรับว่าการซ่อมแซมบ้านโบราณต้องใช้งบประมาณสูงมาก โดยเฉพาะหลังคาที่ทรุดโทรมมาก ขณะนี้ก็ยังคงซ่อมแซมไม่แล้วเสร็จ และผู้ดูแลก็ได้ย้ายเข้ามาอยู่อาศัยภายในบ้านเสานักแล้ว เราจึงจำเป็นต้องปิดให้บริการเข้าชมบ้านเสานักอย่างเป็นทางการ

ต้องประชาสัมพันธ์ให้หน่วยงานและนักท่องเที่ยวทั่วไปที่อยากแวะเข้ามาเยี่ยมชมศิลปะและความงามของบ้านโบราณว่า ขณะนี้ทางบ้านเสานักมีความประสงค์จะขายบ้านหลังนี้พร้อมที่ดิน ขนาดพื้นที่ 1-3-41 ไร่ หากมีผู้สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้โดยไม่ผ่านนายหน้าอีกด้วย ส่วนจะกลับมาเปิดให้บุคคลทั่วไปเข้าเยี่ยมชมอีกหรือไม่ นั้นยังไม่มีแผนใด แต่จะปรับเป็นบ้านที่อยู่อาศัยตามปกติที่เคยเป็นมา

สำหรับประวัติ “บ้านเสานัก” เป็นบ้านที่ตั้งอยู่ใจกลางย่านเมืองเก่าท่ามะโอ สร้างขึ้นเมื่อประมาณปี พ.ศ.2438 โดยคหบดีพ่อค้าชื่อ “หม่องจันโอง” ที่เป็นชาวพม่า (ต้นตระกูล จันทรวิโรจน์) จึงทำให้เกิดการผสมผสานระหว่างศิลปะพม่าและล้านนาขึ้นอย่างละเมียดละไม ( หลังคาและโครงสร้างเป็นแบบล้านนา ส่วนพาไลย์ (ระเบียง) รอบบ้านแสดงความเป็นพม่า ) และมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น

บ้านเสานัก มีชื่อที่แปลเป็นภาษาไทยภาคกลางจะหมายความว่า บ้านเสามาก ซึ่งชื่อนี้เป็นชื่อที่ หม่อมราชวงศ์ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ เป็นผู้ตั้งชื่อให้ เพราะว่าเป็นบ้านเรือนไม้สักที่มีเสาจำนวนมากถึง 116 ต้น อายุรวม 124 ปี มีต้นสารภีเคียงคู่ ว่ากันว่าต้นสารภีต้นนี้เกิดก่อนจะมีการสร้างบ้าน 30 ปี  ความสวยงามทำให้เป็นบ้านไม้สักทรงไทยที่มีผู้คนแวะเวียนเข้ามาไม่ขาดสาย

ความโดดเด่นของบ้านเสานักแห่งนี้ มาจากจำนวนเสาบ้านที่มีมากถึง 116 ต้น ซึ่งจำนวนเสาทั้ง 116 ต้นนี้ หากนำมาเชื่อมโยงกับความเชื่อล้านนาตามตำราจัดเสาเรือน จำนวนเสาของบ้านเสานัก จะตกที่เสา 8 ต้น บุญเรืองก้ำฟ้า ดี (บุญเรืองค้ำฟ้า ดี) ซึ่งมีความหมายว่า ความดีอันรุ่งเรืองยาวนานจนไม่มีกำหนด และนี่คงเป็นเหตุผลที่บ้านเสานักถือเป็นอีกหนึ่งสถานที่สำคัญในลำปางที่มีความเจริญรุ่งเรืองจากอดีตจนถึงปัจจุบัน

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับตำราจัดเสาเรือนของล้านนา ตามตำราจัดเสาเรือนให้ความหมายของเสาเฮือนแต่ละต้น ไว้ว่า

เสา 1 ต้น          น้ำบ่อแก้วกิ๋นเย็น ดี

เสา 2 ต้น          ผีเข็นเข้าป่าช้า บ่ดี

เสา 3 ต้น          นั่งอยู่ถ้ากองดาย ปานกลาง

เสา 4 ต้น          หยิบถุงลายใส่เงินย่อย ปานกลาง

เสา 5 ต้น          จ่อมอ่อยเสียผี บ่ดี

เสา 6 ต้น          เศรษฐีขายลูก บ่ดี

เสา 7 ต้น          ผูกไว้แทนเมือง ดี

เสา 8 ต้น          บุญเรืองก้ำฟ้า ดี

เสา 9 ต้น          แสนโศกถ้ามาฮอม บ่ดี

เสา 10   ต้น      ฮิฮอมได้ก่ตึงยาก บ่ดี

เสา 11 ต้น        มีโชคมากท่านลือชา ดี

เสา 12 ต้น        ศัตรูถ้าคอยโจร บ่ดี

* หากมีมีเสาเฮือน เกินต้นที่ 12 ไปให้นับต้นที่ 13 เป็นต้นที่ 1 ใหม่ หมายถึง ต้นที่ 13 คือ ต้นที่ 1 นั่นเอง